解説

体重を一定に保つ分子機構と肥満
レプチンによる摂食制御とレプチン抵抗性

Vol.56 No.11 Page. 725 - 731 (published date : 2018年10月20日)
新谷 隆史1,2
  1. 自然科学研究機構・基礎生物学研究所
  2. 総合研究大学院大学(SOKENDAI)
vol56_11

 

概要原稿

脂肪細胞から分泌されるレプチンは,脳の視床下部に働いて摂食を強力に抑制する.肥満により脂肪組織が肥大するに従ってレプチンの分泌量が増加するため,レプチンによる食欲制御機構は動物の体重を一定に保つシステムとして機能していると考えられる.しかしながら肥満が続くと,レプチンが視床下部に作用しにくくなるレプチン抵抗性が生じることで肥満が解消しにくくなる.本稿では,レプチンの情報伝達制御機構ならびにレプチン抵抗性の形成機構について解説するとともに,われわれが最近明らかにしたチロシンホスファターゼであるPTPRJによるレプチンシグナルの制御機構について解説する.

リファレンス

  1. 1) A. W. Hetherington & S. W. Ranson: Am. J. Physiol., 136, 609 (1942).
  2. 2) B. K. Anand & J. R. Brobeck: Yale J. Biol. Med., 24, 123 (1951).
  3. 3) J. Mayer: Ann. N. Y. Acad. Sci., 63, 15 (1955).
  4. 4) Y. Oomura, T. Ono, H. Ooyama & M. J. Wayner: Nature, 222, 282 (1969).
  5. 5) D. L. Coleman & K. P. Hummel: Diabetologia, 9, 287 (1973).
  6. 6) D. L. Coleman & K. P. Hummel: Am. J. Physiol., 217, 1298 (1969).
  7. 7) K. P. Hummel, D. L. Coleman & P. W. Lane: Biochem. Genet., 7, 1 (1972).
  8. 8) D. L. Coleman: Diabetologia, 9, 294 (1973).
  9. 9) Y. Zhang, R. Proenca, M. Maffei, M. Barone, L. Leopold & J. M. Friedman: Nature, 372, 425 (1994).
  10. 10) G. C. Kennedy: Proc. R. Soc. Lond. B Biol. Sci., 140, 578 (1953).
  11. 11) M. A. Pelleymounter, M. J. Cullen, M. B. Baker, R. Hecht, D. Winters, T. Boone & F. Collins: Science, 269, 540 (1995).
  12. 12) W. G. Haynes, D. A. Morgan, S. A. Walsh, A. L. Mark & W. I. Sivitz: J. Clin. Invest., 100, 270 (1997).
  13. 13) L. A. Tartaglia, M. Dembski, X. Weng, N. Deng, J. Culpapper, R. Devos, G. J. Richards, L. A. Campfield, F. T. Clark, J. Deeds et al.: Cell, 83, 1263 (1995).
  14. 14) J. M. Friedman & J. L. Halaas: Nature, 395, 763 (1998).
  15. 15) N. Satoh, Y. Ogawa, G. Katsuura, M. Hayase, T. Tsuji, K. Imagawa, Y. Yoshimasa, S. Nishi, K. Hosoda & K. Nakao: Neurosci. Lett., 224, 149 (1997).
  16. 16) M. W. Schwartz, S. C. Woods, D. Porte Jr., R. J. Seeley & D. G. Baskin: Nature, 404, 661 (2000).
  17. 17) L. A. Tartaglia: J. Biol. Chem., 272, 6093 (1997).
  18. 18) S. H. Bates, W. H. Stearns, T. A. Dundon, M. Schubert, A. W. K. Tso, Y. Wang, A. S. Banks, H. J. Lavery, A. K. Haq, E. Maratos-Flier et al.: Nature, 421, 856 (2003).
  19. 19) A. Alonso, J. Sasin, N. Bottini, I. Friedberg, I. Friedberg, A. Osterman, A. Godzik, T. Hunter, J. Dixon & T. Mustelin: Cell, 117, 699 (2004).
  20. 20) A. Cheng, N. Uetani, P. D. Simoncic, V. P. Chaubey, A. Lee-Loy, C. J. McGlade, B. P. Kennedy & M. L. Tremblay: Dev. Cell, 2, 497 (2002).
  21. 21) K. Loh, A. Fukushima, X. Zhang, S. Galic, D. Briggs, P. J. Enriori, S. Simonds, F. Wiede, A. Reichenbach, C. Hauser et al.: Cell Metab., 14, 684 (2011).
  22. 22) T. Shintani, M. Ihara, H. Sakuta, H. Takahashi, I. Watakabe & M. Noda: Nat. Neurosci., 9, 761 (2006).
  23. 23) J. Sakuraba, T. Shintani, S. Tani & M. Noda: J. Biol. Chem., 288, 23421 (2013).
  24. 24) T. Shintani, S. Higashi, Y. Takeuchi, E. Gaudio, F. Trapasso, A. Fusco & M. Noda: J. Biochem., 158, 235 (2015).
  25. 25) T. Shintani, S. Higashi, R. Suzuki, Y. Takeuchi, R. Ikaga, T. Yamazaki, K. Kobayashi & M. Noda: Sci. Rep., 7, 11627 (2017).
  26. 26) R. V. Considine, M. K. Sinha, M. L. Heiman, A. Kriauciunas, T. W. Stephens, M. R. Nyce, J. P. Ohannesian, C. C. Marco, L. J. McKee, T. L. Bauer et al.: N. Engl. J. Med., 334, 292 (1996).
  27. 27) C. Bjorbaek, J. K. Elmquist, J. D. Frantz, S. E. Shoelson & J. S. Flier: Mol. Cell, 1, 619 (1998).
  28. 28) E. Balland, J. Dam, F. Langlet, E. Caron, S. Steculorum, A. Messina, S. Rasika, A. Falluel-Morel, Y. Anouar, B. Dehouck et al.: Cell Metab., 19, 293 (2014).


本文はトップページからログインをして頂くと表示されます。