解説

糖鎖の多様性と見分け方
つくって見るか,そのまま見るか

Vol.62 No.8 Page. 393 - 400 (published date : 2024年8月1日)
比能 洋1
  1. 北海道大学大学院先端生命科学研究院
vol62_8

 

概要原稿

糖鎖の多様性はあらゆる生物の生存戦略を支えている.人の血液型(ABO)や大腸菌の血清型(O157)のように同じ種内でも糖鎖型(グリコタイプ)の多様性が生じる.糖鎖多様性を化学的に見分けるグリコタイピング研究の概要を紹介する.

リファレンス

  1. 1)細谷憲政:化学と生物,10,391(1972).
  2. 2)蜷川 暁,加藤晃一,森 和俊:化学と生物,53,571(2015).
  3. 3) B. P. Kellman & N. E. Lewis: Trends Biochem. Sci., 46, 284 (2021).
  4. 4)井関尚栄:化学と生物,5,386(1967).
  5. 5) M. Imai, T. Watanabe, M. Hatta, S. C. Das, M. Ozawa, K. Shinya, G. Zhong, A. Hanson, H. Katsura, S. Watanabe et al.: Nature, 486, 420 (2012).
  6. 6) A. L. Lewis, J. J. Kohler & M. Aebi: “Essentials of Glycobiology”, Cold Spring Harber, 2022, p. 505.
  7. 7) R. D. Cummings: Mol. Biosyst., 5, 1087 (2009).
  8. 8) J. S. Temme, D. L. Butler & J. C. Gildersleeve: Biochem. J., 478, 1485 (2021).
  9. 9) R. T. Lee & Y. C. Lee: Glycoconj. J., 17, 543 (2000).
  10. 10) H.-J. Gabius: Biosystems, 164, 102 (2018).
  11. 11) S. Hideshima, H. Hinou, D. Ebihara, R. Sato, S. Kuroiwa, T. Nakanishi, S.-I. Nishimura & T. Osaka: Anal. Chem., 85, 5641 (2013).
  12. 12) S. Hideshima, H. Hinou, D. Ebihara, R. Sato, S. Kuroiwa, T. Nakanishi, T. Momma, S.-I. Nishimura, Y. Sakoda & T. Osaka: Sci. Rep., 9, 11616 (2019).
  13. 13) D. F. Smith, X. Song & R. D. Cummings: Methods Enzymol., 480, 417 (2010).
  14. 14) Y. Kikutani, M. Okamatsu, S. Nishihara, S. Takase-Yoden, T. Hiono, R. P. Vries, R. McBride, K. Matsuno, H. Kida & Y. Sakoda: Microbiol. Immunol., 64, 304 (2020).
  15. 15) R. A. Laine: Glycobiology, 4, 759 (1994).
  16. 16)小川智也:化学と生物,20,789(1982).
  17. 17)木曽 真:化学と生物,51,52(2013).
  18. 18) Z. Zhang, I. R. Ollmann, X. S. Ye, R. Wischnat, T. Baasov & C. H. Wong: J. Am. Chem. Soc., 121, 734 (1999).
  19. 19) O. J. Plannte, E. R. Palmacci & P. H. Seeberger: Science, 291, 1523 (2001).
  20. 20) S.-I. Nishimura & K. Yamada: J. Am. Chem. Soc., 119, 10555 (1997).
  21. 21) T. Matsushita, I. Nagashima, M. Fumoto, T. Ohta, K. Yamada, H. Shimizu, H. Hinou, K. Naruchi, T. Ito, H. Kondo et al.: J. Am. Chem. Soc., 132, 16651 (2010).
  22. 22) C. Fontana & G. Widmalm: Chem. Rev., 123, 1040 (2023).
  23. 23) S.-I. Nishimura: Adv. Carbohydr. Chem. Biochem., 65, 219 (2011).
  24. 24)第十七改正日本薬局方:“一般試験法糖鎖試験,および参考情報単糖分析とオリゴ糖/糖鎖プロファイル法”, https://www.pmda.go.jp/files/000163566.pdf
  25. 25) P. Paone & P. D. Cani: Gut, 69, 2232 (2020).
  26. 26) T. Matsushita, H. Hinou, M. Kurogochi, H. Shimizu & S.-I. Nishimura: Org. Lett., 7, 877 (2005).
  27. 27) M. Fumoto, H. Hinou, T. Matsushita, M. Kurogochi, T. Ohta, T. Ito, K. Yamada, A. Takimoto, H. Kondo, T. Inazu et al.: Angew. Chem. Int. Ed., 44, 2534 (2005).
  28. 28) N. Ohyabu, H. Hinou, T. Matsushita, R. Izumi, H. Shimizu, K. Kawamoto, Y. Numata, H. Togame, H. Takemoto, H. Kondo et al.: J. Am. Chem. Soc., 131, 17102 (2009).
  29. 29) T. Matsushita, W. Takada, K. Igarashi, K. Naruchi, F. Garcia-Martin, M. Amano, H. Hinou & S.-I. Nishimura: Biochim. Biophys. Acta, Gen. Subj., 1840, 1105 (2014).
  30. 30) S. Rangappa, S. G. Artigas, R. Miyoshi, Y. Yokoi, S. Hayakawa, F. Garcia-Martin, H. Hinou & S.-I. Nishimura: MedChemComm, 7, 1102 (2016).
  31. 31) T. Matsushita, N. Ohyabu, N. Fujitani, K. Naruchi, H. Shimizu, H. Hinou & S.-I. Nishimura: Biochemistry, 52, 402 (2013).
  32. 32) H. Wakui, Y. Tanaka, T. Ose, I. Matsumoto, K. Kato, Y. Min, T. Tachibana, M. Sato, K. Naruchi, F. Garcia-Martin et al.: Chem. Sci., 11, 4999 (2020).
  33. 33) H. Wakui, Y. Yokoi, C. Horidome, T. Ose, M. Yao, Y. Tanaka, H. Hinou & S.-I. Nishimura: RSC Chem. Biol., 4, 564 (2023).
  34. 34) C. Gao, M. Wei, T. R. McKitrick, A. M. McQuillan, J. Heimburg-Molinaro & R. D. Cummings: Front Chem., 7, 883 (2019).
  35. 35) G. Artigas, H. Hinou, F. Garcia-Martin, H.-J. Gabius & S.-I. Nishimura: Chem. Asian J., 12, 159 (2017).
  36. 36) M. Kanagawa: Int. J. Mol. Sci., 22, 13162 (2021).
  37. 37) J. Nio-Kobayashi & T. Itabashi: Front. Neuroanat., 15, 767330 (2021).
  38. 38) L. L. Villones Jr., A.-K. Ludwig, H. Kumeta, S. Kikuchi, R. Ochi, T. T. Aizawa, S.-I. Nishimura, H.-J. Gabius & H. Hinou: Sci. Rep., 12, 17800 (2022).
  39. 39) B. A. H. Smith & C. R. Bertozzi: Nat. Rev. Drug Discov., 20, 217 (2021).
  40. 40) A. Shajahan, S. Archer-Hartmann, N. T. Supekar, A. S. Gleinich, C. Heiss & P. Azadi: Glycobiology, 31, 410 (2021).
  41. 41) K. Hammura, A. Ishikawa, H. V. Kumar, R. Miyoshi, Y. Yokoi, M. Tanaka, H. Hinou & S.-I. Nishimura: ACS Med. Chem. Lett., 9, 889 (2018).
  42. 42) L. R. Ruhaak, E. Steenvoorden, C. A. M. Koeleman, A. M. Deelder & M. Wuhrer: Proteomics, 10, 2330 (2010).
  43. 43) S.-I. Nishimura, K. Niikura, M. Kurogochi, T. Matsushita, M. Fumoto, H. Hinou, R. Kamitani, H. Nakagawa, K. Deguchi, N. Miura et al.: Angew. Chem. Int. Ed., 44, 91 (2005).
  44. 44) H. Shimaoka, H. Kuramoto, J. Furukawa, Y. Miura, M. Kurogochi, Y. Kita, H. Hinou, Y. Shinohara & S.-I. Nishimura: Chemistry, 13, 1664 (2007).
  45. 45) Y. Miura, Y. Shinohara, J.-I. Furukawa, N. Nagahori & S.-I. Nishimura: Chemistry, 13, 4797 (2007).
  46. 46) A. G. Gebrehiwot, M. D. Seifu, K. Y. Mamo, I. F. Rehan, S. Rangappa, H. Hinou, T. Kamiyama & S.-I. Nishimura: PLoS One, 13, e0209515 (2018).
  47. 47) B. M. Montalban & H. Hinou: ACS Infect. Dis., 10, 650 (2024).
  48. 48) T. Nishikaze: Proc. Jpn. Acad., Ser. B, Phys. Biol. Sci., 95, 523 (2019).
  49. 49) T. Furukawa, H. Hinou, S. Takeda, H. Chiba, S.-I. Nishimura & S.-P. Hui: ChemBioChem, 18, 1903 (2017).
  50. 50) B. M. Montalban & H. Hinou: Proteomics, 23, 2300012 (2023).
  51. 51) D. Suckau & A. Resemann: Anal. Chem., 75, 5817 (2003).
  52. 52) H. Hinou: Int. J. Mass Spectrom., 443, 109 (2019).
  53. 53) S. Urakami & H. Hinou: Anal. Sens., 2, e20210004 (2022).
  54. 54) S. Urakami & H. Hinou: ACS Omega, 7, 39280 (2022).
  55. 55) K. K. Mock, M. Davey & J. S. Cottrell: Biochem. Biophys. Res. Commun., 177, 644 (1991).
  56. 56) S. Urakami & H. Hinou: Int. J. Mol. Sci., 24, 16836 (2023).
  57. 57) K.-S. Jang & Y. H. Kim: J. Microbiol., 56, 209 (2018).
  58. 58) S. Urakami & H. Hinou: Sci. Rep., 14, 12719 (2024).


本文はトップページからログインをして頂くと表示されます。