解説

次世代糖タンパク質医薬品の行方
糖鎖エンジニアリングと抗体医薬品

Vol.63 No.2 Page. 82 - 88 (published date : 2025年2月1日)
蟹江 治1
  1. 東海大学工学部，マイクロ・ナノ研究開発センター
vol63_2

 

概要原稿

抗体をはじめとして糖タンパク質がいわゆるバイオ医薬品として利用されている．しかし，生物による糖鎖合成機構が解明されておらず，糖タンパク質上の糖鎖の合成を正確に行うには人為的手法による「糖鎖エンジニアリング」が必要である．バイオ医薬品の今と未来について抗体を例として解説する．

リファレンス

  1. 1) J. B. Lowe: Cell, 104, 809 (2001).
  2. 2) R. Jefferis: J. Immunol. Res., 2016, 5358272 (2016).
  3. 3) S. Krapp, Y. Mimura, R. Jefferis, R. Huber & P. Sondermann: J. Mol. Biol., 325, 979 (2003).
  4. 4) M.-P. Robinson, N. Ke, J. Lobstein, C. Peterson, A. Szkodny, T. J. Mansell, C. Tuckey, P. D. Riggs, P. A. Colussi, C. J. Noren et al.: Nat. Commun., 6, 8072 (2015).
  5. 5) C. Reily, T. J. Stewart, M. B. Renfrow & J. Novak: Nat. Rev. Nephrol., 15, 346 (2019).
  6. 6) K. T. Schjoldager, Y. Narimatsu, H. J. Joshi & H. Clausen: Nat. Rev. Mol. Cell Biol., 21, 729 (2020).
  7. 7) H. Clausen & S.-i. Hakomori: Vox Sang., 56, 1 (1989).
  8. 8) K. P. Jayapal, K. F. Wlaschin, W. S. Hu & M. G. S. Yap: Chem. Eng. Prog., 103, 40 (2007).
  9. 9) Y. Chinuki & E. Morita: Allergol. Int., 68, 296 (2019).
  10. 10) X. Xu, H. Nagarajan, N. E. Lewis, S. Pan, Z. Cai, X. Liu, W. Chen, M. Xie, W. Wang, S. Hammond et al.: Nat. Biotechnol., 29, 735 (2011).
  11. 11) J. Ehret, M. Zimmermann, T. Eichhorn & A. Zimmer: Biotechnol. Bioeng., 116, 816 (2019).
  12. 12) L. Zhang, H. Schwarz, M. Wang, A. Castan, H. Hjalmarsson & V. Chotteau: Metab. Eng., 65, 135 (2021).
  13. 13) C. J. Bosques, B. E. Collins, J. W. Meador III, H. Sarvaiya, J. L. Murphy, G. DelloRusso, D. A. Bulik, I.-H. Hsu, N. Washburn, S. F. Sipsey et al.: Nat. Biotechnol., 28, 1153 (2010).
  14. 14) Y. Haga, M. Yamada, R. Fujii, N. Saichi, T. Yokokawa, T. Hama, Y. Hayakawa & K. Ueda: Anal. Chem., 94, 15948 (2022).
  15. 15) L. Liu: J. Pharm. Sci., 104, 1866 (2015).
  16. 16) B. S. Haslund-Gourley, B. Wigdahl & M. A. Comunale: Diagnostics (Basel), 13, 1016 (2023).
  17. 17) E. Maverakis, K. Kim, M. Shimoda, M. E. Gershwin, F. Patel, R. Wilken, S. Raychaudhuri, L. R. Ruhaak & C. B. Lebrilla: J. Autoimmun., 57, 1 (2015).
  18. 18) M. Pucic, A. Knezevic, J. Vidic, B. Adamczyk, M. Novokmet, O. Polasek, O. Gornik, S. Supraha-Goreta, M. R. Wormald, I. Redzic et al.: Mol. Cell. Proteomics, 10, M111.010090 (2011).
  19. 19) J. Stambuk, N. Nakic, F. Vuckovic, M. Pucic-Bakovic, G. Razdorov, I. Trbojevic-Akmacic, M. Novokmet, T. Keser, M. Vilaj, T. Stambuk et al.: Aging (Albany NY), 12, 15222 (2020).
  20. 20) R. Miyajima, H. Manaka, T. Honda, N. Hashii, M. Suzuki, M. Komeno, K. Takao, A. Ishii-Watabe, K. Igarashi, T. Toida et al.: J. Biotechnol., 378, 1 (2023).
  21. 21) B. A. Macher & U. Galili: Biochim. Biophys. Acta, Gen. Subj., 1780, 75 (2008).
  22. 22) Y. Miki, S. Maruyama, D. Liu, T. Kobayashi, F. Sato, H. Shimizu, S. Kato, W. Sato, Y. Morita, Y. Yuzawa et al.: Xenotransplantation, 11, 444 (2004).
  23. 23) 宮川周士，白倉良太，谷口直之：Beyond Glycogenes 6, A9 (2002). https://www.glycoforum.gr.jp/article/06A9J.html
  24. 24) N. Yamane-Ohnuki, S. Kinoshita, M. Inoue-Urakubo, M. Kusunoki, S. Iida, R. Nakano, M. Wakitani, R. Niwa, M. Sakurada, K. Uchida et al.: Biotechnol. Bioeng., 87, 614 (2004).
  25. 25) L.-X. Wang: Trends Glycosci. Glycotechnol., 23, 33 (2011).
  26. 26) S. Manabe & Y. Yamaguchi: Chem. Rec., 21, 3005 (2021).
  27. 27) O. Popp, S. Moser, J. Zielonka, P. Ruger, S. Hansen & O. Plottner: MAbs, 10, 290 (2018).
  28. 28) Y. Kaneko, F. Nimmerjahn & J. V. Ravetch: Science, 313, 670 (2006).
  29. 29) S. Manabe, S. Iwamoto, S. Nagatoishi, A. Hoshinoo, A. Mitani, W. Sumiyoshi, T. Kinoshita, Y. Yamaguchi & K. Tsumoto: J. Am. Chem. Soc., 146, 23426 (2024).
  30. 30) J. T. Smoot & A. V. Demchenko: Adv. Carbohydr. Chem. Biochem., 62, 161 (2009).
  31. 31) C. Unverzagt & Y. Kajihara: Curr. Opin. Chem. Biol., 46, 130 (2018).
  32. 32) X. Zhao, Y. Huang, S. Zhou, J. Ao, H. Cai, K. Tanaka, Y. Ito, A. Ishiwata & F. Ding: Front Chem., 10, 880128 (2022).
  33. 33) Z.-F. Hu, K. Zhong & H. Cao: Curr. Opin. Chem. Biol., 78, 102417 (2024).
  34. 34) A. Geissner, L. Baumann, T. J. Morley, A. K. O. Wong, L. Sim, J. R. Rich, P. P. L. So, E. M. Dullaghan, E. Lessard, U. Iqbal et al.: ACS Cent. Sci., 7, 345 (2021).
  35. 35) H. A. Chokhawala, H. Cao, H. Yu & X. Chen: J. Am. Chem. Soc., 129, 10630 (2007).
  36. 36) Q. Zhou & H. Qiu: J. Pharm. Sci., 108, 1366 (2019).
  37. 37) P. Thomas & N. Zamcheck: Dig. Dis. Sci., 28, 216 (1983).
  38. 38) S. DeFrees, Z.-G. Wang, R. Xing, A. E. Scott, J. Wang, D. Zopf, D. L. Gouty, E. R. Sjoberg, K. Panneerselvam, E. C. M. Brinkman-Van der Linden et al.: Glycobiology, 16, 833 (2006).
  39. 39) J. Park, P. L. Chariou & N. F. Steinmetz: Bioconjug. Chem., 31, 1408 (2020).
  40. 40) T. Ishida & H. Kiwada: Biol. Pharm. Bull., 36, 889 (2013).
  41. 41) R. Luxenhofer, Y. Han, A. Schulz, J. Tong, Z. He, A. V. Kabanov & R. Jordan: Macromol. Rapid Commun., 33, 1613 (2012).
  42. 42) X.-L. Sun, Y. Kanie, C.-T. Guo, O. Kanie, Y. Suzuki & C.-H. Wong: Eur. J. Org. Chem., 2000, 2643 (2000).
  43. 43) H.-J. Lo, L. Krasnova, S. Dey, T. Cheng, H. Liu, T.-I. Tsai, K. B. Wu, C.-Y. Wu & C.-H. Wong: J. Am. Chem. Soc., 141, 6484 (2019).
  44. 44) C.-T. Guo, X.-L. Sun, O. Kanie, K. F. Shortridge, T. Suzuki, D. Miyamoto, K. I.-P. J. Hidari, C.-H. Wong & Y. Suzuki: Glycobiology, 12, 183 (2002).
  45. 45) S. Manabe & K. Hirose: Drug Deliv. Syst., 36, 28 (2021).


本文はトップページからログインをして頂くと表示されます。