全文PDF :
英文要旨および目次PDF :

巻頭言

コミックの持つ圧倒的な力  /  鈴木 秀之

Page. 403 - 403 (published date : 2023年9月1日)

冒頭文

リファレンス

16年前に私が京都工芸繊維大学に移った頃の応用生物学を専攻する学生はコミック『もやしもん』のことを皆よく知っていました．

 

今日の話題

ゲノムやエピゲノムの変化による生物の進化  /  一柳 健司

Page. 404 - 407 (published date : 2023年9月1日)

概要原稿

リファレンス

近縁種間の表現型の違いはアミノ酸配列の違いよりも，遺伝子の発現量や発現パターンの違いによる．その差異はゲノム変化だけでなく，エピゲノム変化によっても生み出されうる．このような生物進化の仕組みについて最近の研究を紹介する．

1. 1) M. T. Maurano, R. Humbert, E. Rynes, R. E. Thurman, E. Haugen, H. Wang, A. P. Reynolds, R. Sandstrom, H. Qu, J. Brody et al.: Science, 337, 1190 (2012).
2. 2) K. K. Farh, A. Marson, J. Zhu, M. Kleinewietfeld, W. J. Housley, S. Beik, N. Shoresh, H. Whitton, R. J. Ryan, A. A. Shishkin et al.: Nature, 518, 337 (2015).
3. 3) J. Nasser, D. T. Bergman, C. P. Fulco, P. Guckelberger, B. R. Doughty, T. A. Patwardhan, T. R. Jones, T. H. Nguyen, J. C. Ulirsch, F. Lekschas et al.: Nature, 593, 238 (2021).
4. 4) M. C. King & A. C. Wilson: Science, 188, 107 (1975).
5. 5) S. B. Carroll: PLoS Biol., 3, e245 (2005).
6. 6) W. Enard, M. Przeworski, S. E. Fisher, C. S. Lai, V. Wiebe, T. Kitano, A. P. Monaco & S. Paabo: Nature, 418, 869 (2002).
7. 7) M. Kimura: Nature, 217, 624 (1968).
8. 8) M. D. Shapiro, M. E. Marks, C. L. Peichel, B. K. Blackman, K. S. Nereng, B. Jonsson, D. Schluter & D. M. Kingsley: Nature, 428, 717 (2004).
9. 9) C. D. Allis, M. L. Caparros, T. Jenuwein & D. Reinberg: “Overview and Concepts” in Epigenetics 2nd edition, Cold Spring Harbor Laboratory Press, 2015.
10. 10) J. van Dongen, S. D. Gordon, A. F. McRae, V. V. Odintsova, H. Mbarek, C. E. Breeze, K. Sugden, S. Lundgren, J. E. Castillo-Fernandez, E. Hannon et al.: Nat. Commun., 12, 5618 (2021).
11. 11) A. A. Pai, J. T. Bell, J. C. Marioni, J. K. Pritchard & Y. Gilad: PLoS Genet., 7, e1001316 (2011).
12. 12) K. Fukuda, Y. Inoguchi, K. Ichiyanagi, T. Ichiyanagi, Y. Go, M. Nagano, Y. Yanagawa, N. Takaesu, Y. Ohkawa, H. Imai et al.: Hum. Mol. Genet., 26, 3508 (2017).
13. 13) E. E. Guevara, W. D. Hopkins, P. R. Hof, J. J. Ely, B. J. Bradley & C. C. Sherwood: PLoS Genet., 17, e1009506 (2021).
14. 14) H. Jeong, I. Mendizabal, S. Berto, P. Chatterjee, T. Layman, N. Usui, K. Toriumi, C. Douglas, D. Singh, I. Huh et al.: Nat. Commun., 12, 2021 (2021).
15. 15) S. L. Prescott, R. Srinivasan, M. C. Marchetto, I. Grishina, I. Narvaiza, L. Selleri, F. H. Gage, T. Swigut & J. Wysocka: Cell, 163, 68 (2015).
16. 16) R. M. Agoglia, D. Sun, F. Birey, S. J. Yoon, Y. Miura, K. Sabatini, S. P. Pasca & H. B. Fraser: Nature, 592, 421 (2021).
17. 17) D. Gokhman, R. M. Agoglia, M. Kinnebrew, W. Gordon, D. Sun, V. K. Bajpai, S. Naqvi, C. Chen, A. Chan, C. Chen et al.: Nat. Genet., 53, 467 (2021).
18. 18) M. Hirata, T. Ichiyanagi, H. Katoh, T. Hashimoto, H. Suzuki, H. Nitta, M. Kawase, R. Nakai, M. Imamura & K. Ichiyanagi: Mol. Biol. Evol., 39, msac208 (2022).
19. 19) T. Ichiyanagi, H. Katoh, Y. Mori, K. Hirafuku, B. A. Boyboy, M. Kawase & K. Ichiyanagi: Mol. Biol. Evol., 38, 2380 (2021).
20. 20) O. Pos, J. Radvanszky, G. Buglyo, Z. Pos, D. Rusnakova, B. Nagy & T. Szemes: Biomed. J., 44, 548 (2021).
21. 21) A. Boskovic & O. J. Rando: Annu. Rev. Genet., 52, 21 (2018).
22. 22) M. H. Fitz-James & G. Cavalli: Nat. Rev. Genet., 23, 325 (2022).
23. 23) A. V. Gore, K. A. Tomins, J. Iben, L. Ma, D. Castranova, A. E. Davis, A. Parkhurst, W. R. Jeffery & B. M. Weinstein: Nat. Ecol. Evol., 2, 1155 (2018).

力学刺激の感知における細胞骨格関連タンパク質の機能  /  黒田 美都, 木岡 紀幸

Page. 408 - 409 (published date : 2023年9月1日)

概要原稿

リファレンス

多細胞生物を構成する細胞は，重力・血流・細胞外基質からの圧力など多様な力学的刺激にさらされる．本稿では，細胞の接着構造に焦点をあて，細胞が力学的刺激を感知し幹細胞分化を制御する仕組みを概説する．

1. 1) A. J. Engler, S. Sen, H. L. Sweeney & D. E. Discher: Cell, 126, 677 (2006). doi: 10.1016/j.cell.2006.06.044
2. 2) C. Kung: Nature, 436, 647 (2005). doi: 10.1038/nature03896
3. 3) C. Grashoff, B. D. Hoffman, M. D. Brenner, R. Zhou, M. Parsons, M. T. Yang, M. A. McLean, S. G. Sligar, C. S. Chen, T. Ha et al.: Nature, 466, 263 (2010). doi: 10.1038/nature09198
4. 4) N. Q. Balaban, U. S. Schwarz, D. Riveline, P. Goichberg, G. Tzur, I. Sabanay, D. Mahalu, S. Safran, A. Bershadsky, L. Addadi et al.: Nat. Cell Biol., 3, 466 (2001). doi: 10.1038/35074532
5. 5) R. P. Johnson & S. W. Craig: Nature, 373, 261 (1995). doi: 10.1038/373261a0
6. 6) H. Yamashita, T. Ichikawa, D. Matsuyama, Y. Kimura, K. Ueda, S. W. Craig, I. Harada & N. Kioka: J. Cell Sci., 127, 1875 (2014). doi: 10.1242/jcs.133645
7. 7) J. H. Hong, E. S. Hwang, M. T. McManus, A. Amsterdam, Y. Tian, R. Kalmukova, E. Mueller, T. Benjamin, B. M. Spiegelman, P. A. Sharp et al.: Science, 309, 1074 (2005). doi: 10.1126/science.1110955
8. 8) M. Kuroda, H. Wada, Y. Kimura, K. Ueda & N. Kioka: J. Cell Sci., 130, 989 (2017). doi: 10.1242/jcs.194779
9. 9) M. Kuroda, K. Ueda & N. Kioka: Sci. Rep., 8, 11581 (2018). doi: 10.1038/s41598-018-29700-3
10. 10) S. E. Murthy, A. E. Dubin, T. Whitwam, S. Jojoa-Cruz, S. M. Cahalan, S. A. R. Mousavi, A. B. Ward & A. Patapoutian: eLife, 7, e41844 (2018). doi: 10.7554/eLife.41844

解説

バイオインフォマティックスによるバイオマーカーおよび機能性天然物の解析  /  周 英鈺

Page. 410 - 418 (published date : 2023年9月1日)

概要原稿

リファレンス

肥満による慢性炎症と結腸直腸がんの治療に関する天然物開発へのバイオインフォマティクスの2応用例を紹介した．ビッグデータの利用が，がん等の疾患に関わるバイオマーカーと，それを標的とした天然物の探索において有用であることを示唆している．

1. 1) L. Li, Q. Lei, S. Zhang, L. Kong & B. Qin: Oncol. Rep., 38, 2607 (2017).
2. 2) W. Lou, J. Chen, B. Ding, D. Chen, H. Zheng, D. Jiang, L. Xu, C. Bao, G. Cao & W. Fan: J. Transl. Med., 16, 266 (2018).
3. 3) E. Lopez-Lopez, J. Bajorath & J. L. Medina-Franco: J. Chem. Inf. Model., 61, 26 (2021).
4. 4) W. Zhou, X. Li, L. Han & S. Fan: “Network Pharmacology.,” pp. 35-73, Springer, 2021.
5. 5) C. Liu, R. Liu, H. Fan, X. Xiao, X. Chen, H. Xu, & Y. Lin: Chin. Herb. Med., 7, 3 (2015).
6. 6) Y. Zhou, T. Takano, X. Li, Y. Wang, R. Wang, Z. Zhu, M. Tanokura, T. Miyakawa & S. Hachimura: Commun. Biol., 5, 519 (2022).
7. 7) A. R. Saltiel & J. M. Olefsky: J. Clin. Invest., 127, 1 (2017).
8. 8) A. B. Goldfine & S. E. Shoelson: J. Clin. Invest., 127, 83 (2017).
9. 9) C. Crewe, Y. A. An & P. E. Scherer: J. Clin. Invest., 127, 74 (2017).
10. 10) M. Zeyda & T. M. Stulnig: Gerontology, 55, 379 (2009).
11. 11) J. Hirosumi, G. Tuncman, L. Chang, C. Z. Gorgun, K. T. Uysal, K. Maeda, M. Karin & G. S. Hotamisligil: Nature, 420, 333 (2002).
12. 12) B. Zhai, N. Zhang, X. Han, Q. Li, M. Zhang, X. Chen, G. Li, R. Zhang, P. Chen, W. Wang et al.: Biomed. Pharmacother., 114, 108812 (2019).
13. 13) E. Y. Kwon, S.-K. Shin, Y.-Y. Cho, U.-J. Jung, E. Kim, T. Park, J. H. Y. Park, J. W. Yun, R. A. McGregor, Y. B. Park et al.: BMC Genomics, 13, 1 (2012).
14. 14) A. Cobos-Correa, J. B. Trojanek, S. Diemer, M. A. Mall & C. Schultz: Nat. Chem. Biol., 5, 628 (2009).
15. 15) D. G. Morris, X. Huang, N. Kaminski, Y. Wang, S. D. Shapiro, G. Dolganov, A. Glick & D. Sheppard: Nature, 422, 169 (2003).
16. 16) X. Wang, Y. Shen, S. Wang, S. Li, W. Zhang, X. Liu, L. Lai, J. Pei & H. Li: Nucleic Acids Res., 45, W1 (2017).
17. 17) M. J. Khandekar, P. Cohen & B. M. Spiegelman: Nat. Rev. Cancer, 11, 886 (2011).
18. 18) Y. Pacheco, C. X. Lim, T. Weichhart, D. Valeyre, A. Bentaher & A. Calender: Trends Immunol., 41, 286 (2020).
19. 19) J. S. Liu, S. C. He, Z. L. Zhang, R. Chen, L. Fan, G. L. Qiu, S. Chang, L. Li & X. M. Che: Oncol. Rep., 32, 2635 (2014).
20. 20) C. Pan,Y. Si, Q. Meng, L. Jing, L. Chen, Y. Zhang & H. Bao: Front. Neurosci., 13, 1 (2019).
21. 21) A. P. Wheeler, C. M. Wells, S. D. Smith, F. M. Vega, R. B. Henderson, V. L. Tybulewicz & A. J. Ridley: J. Cell Sci., 119, 2749 (2006).
22. 22) Y. Zhou, X. Li, Y. Morita, S. Hachimura, T. Miyakawa, S. Takahashi & M. Tanokura: Front. Oncol., 11, 705939 (2021).
23. 23) K. Van Der Jeught, H. C. Xu, Y. J. Li, X. Bin Lu & G. Ji: World J. Gastroenterol., 24, 3834 (2018).
24. 24) N. N. Keum & E. Giovannucci: Nat. Rev. Gastroenterol. Hepatol., 16, 713 (2019).
25. 25) R. Demisse, N. Damle, E. Kim, J. Gong, M. Fakih, C. Eng, L. Oesterich, M. McKenny, J. Ji, J. Liu et al.: JNCCN J. Natl. Compr. Cancer Netw., 18, 798 (2020).
26. 26) T. Barrett, S. E. Wilhite, P. Ledoux, C. Evangelista, I. F. Kim, M. Tomashevsky, K. A. Marshall, K. H. Phillippy, P. M. Sherman, M. Holko et al.: Nucleic Acids Res., 41, D991 (2013).
27. 27) D. Schaller, D. Sribar, T. Noonan, L. Deng, T. N. Nguyen, S. Pach, D. Machalz, M. Bermudez & G. Wolber: Wiley Interdiscip. Rev. Comput. Mol. Sci., 10, e1468 (2020).
28. 28) A. D. Theocharis, I. Tsolakis, G. N. Tzanakakis & N. K. Karamanos: Adv. Pharmacol., 53, 281 (2006).
29. 29) D. Uebelhart: Osteoarthritis Cartilage, 16, S19 (2008).
30. 30) F. J. G. M. Kubben, A. Peeters-Haesevoets, L. G. Engels, C. G. Baeten, B. Schutte, J. W. Arends, R. W. Stockbrugger & G. H. Blijham: Gut, 35, 530 (1994).
31. 31) Y. J. Ho, Y. M. Lin, Y. C. Huang, B. Shi, K. T. Yeh, Z. Gong & J. W. Lu: Res. Commun., 494, 173 (2017).
32. 32) J. Ru, P. Li, J. Wang, W. Zhou, B. Li, C. Huang, P. Li, Z. Guo, W. Tao, Y. Yang et al.: J. Cheminform., 6, 13 (2014).

ついに明らかになった抗真菌剤アムホテリシンBイオンチャネルの膜中構造  /  梅川 雄一, 篠田 渉, 村田 道雄

Page. 419 - 431 (published date : 2023年9月1日)

概要原稿

リファレンス

抗真菌剤のアムホテリシンBは発見後60年余を経ても真菌感染症の治療薬として重用されている．我々は有機合成，固体NMR測定，分子動力学計算の手法を駆使することで，活性本体であるイオンチャネルの構造を詳細に解明した．

1. 1) R. Donovick, W. Gold, J. F. Pagano & H. A. Stout: Antibiot. Annu., 3, 579 (1955).
2. 2) E. T. Stiller, J. Vandeputte & J. L. Wachtel: Antibiot. Annu., 3, 587 (1956).
3. 3) S. Hartsel & J. Bolard: Trends Pharmacol. Sci., 17, 445 (1996).
4. 4) L. N. Ermishkin, Kh. M. Kasumov & V. M. Potzeluyev: Nature, 262, 698 (1976).
5. 5) A. Vertut-Croquin, J. Bolard & C. M. Gary-Bobo: Biochem. Biophys. Res. Commun., 125, 360 (1984).
6. 6) P. Ganis, G. Avitabile, W. Mechlinski & C. P. Schaffner: J. Am. Chem. Soc., 93, 4560 (1971).
7. 7) B. de Kruijff & R. A. Demel: Biochim. Biophys. Acta, 339, 57 (1974).
8. 8) Y. Umegawa, T. Yamamoto, M. Dixit, K. Funahashi, S. Seo, Y. Nakagawa, T. Suzuki, S. Matsuoka, H. Tsuchikawa, S. Hanashima et al.: Sci. Adv., 8, eabo2658 (2022).
9. 9) H. Saito & A. Naito: Biochim. Biophys. Acta, 1768, 3145 (2007).
10. 10) V. S. Mandala, J. K. Williams & M. Hong: Annu. Rev. Biophys., 47, 201 (2018).
11. 11) S. Matsuoka & M. Inoue: Chem. Commun., 5664 (2009).
12. 12) S. Hanashima, K. Murakami, M. Yura, Y. Yano, Y. Umegawa, H. Tsuchikawa, N. Matsumori, S. Seo, W. Shinoda & M. Murata: Biophys. J., 117, 307 (2019).
13. 13) H. Akutsu: Biochim. Biophys. Acta Biomembr., 1862, 183352 (2020).
14. 14) T. Gullion & J. Schaefer: J. Magn. Reson., 81, 196 (1989).
15. 15) R. Mani, S. D. Cady, M. Tang, A. J. Waring, R. I. Lehrer & M. Hong: Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 103, 16242 (2006).
16. 16) J. J. Buffy, T. Hong, S. Yamaguchi, A. J. Waring, R. I. Lehrer & M. Hong: Biophys. J., 85, 2363 (2003).
17. 17) C. M. McNamara, S. Box, J. M. Crawforth, B. S. Hickman, T. J. Norwood & B. J. Rawlings: J. Chem. Soc., Perkin Trans., 1, 83 (1998).
18. 18) T. Yamamoto, Y. Umegawa, H. Tsuchikawa, S. Hanashima, N. Matsumori, K. Funahashi, S. Seo, W. Shinoda & M. Murata: Biochemistry, 58, 5188 (2019).
19. 19) N. Matsumori, Y. Umegawa, T. Oishi & M. Murata: Bioorg. Med. Chem. Lett., 15, 3565 (2005).
20. 20) H. Tsuchikawa, N. Matsushita, N. Matsumori, M. Murata & T. Oishi: Tetrahedron Lett., 47, 6187 (2006).
21. 21) Y. Nakagawa, Y. Umegawa, N. Matsushita, T. Yamamoto, H. Tsuchikawa, S. Hanashima, T. Oishi, N. Matsumori & M. Murata: Biochemistry, 55, 3392 (2016).
22. 22) Y. Umegawa, Y. Nakagawa, K. Tahara, H. Tsuchikawa, N. Matsumori, T. Oishi & M. Murata: Biochemistry, 51, 83 (2012).
23. 23) M. Croatt & E. Carreira: Org. Lett., 13, 1390 (2011).
24. 24) N. Matsumori, Y. Sawada & M. Murata: J. Am. Chem. Soc., 128, 10667 (2005).
25. 25) A. Neumann, M. Baginski & J. Czub: J. Am. Chem. Soc., 132, 18266 (2010).
26. 26) D. S. Palacios, I. Dailey, D. M. Siebert, B. C. Wilcock & M. D. Burke: Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 108, 6733 (2011).
27. 27) T. Yamamoto, Y. Umegawa, M. Yamagami, T. Suzuki, H. Tsuchikawa, S. Hanashima, N. Matsumori & M. Murata: Biochemistry, 58, 2282 (2019).
28. 28) T. Katsu, T. Imamura, K. Komagoe, K. Masuda & T. Mizushima: Anal. Sci., 23, 517 (2007).
29. 29) K. N. Jarzembska, D. Kaminski, A. A. Hoser, M. Malinska, B. Senczyna, K. Wozniak & M. Gagos: Cryst. Growth Des., 12, 2336 (2012).
30. 30) F. A. Nezil & M. Bloom: Biophys. J., 61, 1176 (1992).
31. 31) K. Takegoshi, S. Nakamura & T. Terao: Chem. Phys. Lett., 344, 631 (2001).
32. 32) T. S. Nguyen, P. M. M. Weers, V. Raussens, Z. Wang, G. Ren, T. Sulchek, P. D. Hoeprich Jr. & R. O. Ryan: Biochim. Biophys. Acta, 1778, 303 (2008).
33. 33) J. B. Klauda, R. M. Venable, J. A. Freites, J. W. O'Connor, D. J. Tobias, C. Mondragon-Ramirez, I. Vorobyov, A. D. MacKerell Jr. & R. W. Pastor: J. Phys. Chem. B, 114, 7830 (2010).
34. 34) J. B. Lim, B. Rogaski & J. B. Klauda: J. Phys. Chem. B, 116, 203 (2012).
35. 35) B. Roux: Biophys. J., 95, 4205 (2008).
36. 36) H. Rui, K. I. Lee, R. W. Pastor & W. Im: Biophys. J., 100, 602 (2011).
37. 37) D. P. Tieleman: BMC Biochem., 5, 10 (2004).
38. 38) R. A. Bockmann, B. L. De Groot, S. Kakorin, E. Neumann & H. Grubmuller: Biophys. J., 95, 1837 (2008).
39. 39) R. A. Brutyan & P. McPhie: J. Gen. Physiol., 107, 69 (1996).

超音波で蛾類の飛来を防ぐ  /  中野 亮, 伊藤 彰夫, 德丸 晋虫

Page. 432 - 438 (published date : 2023年9月1日)

概要原稿

リファレンス

耳を持つ蛾類は，コウモリがエサを見付けるために発する超音波に反応して逃げ出す．ヤガ類が忌避する超音波を圃場に広く照射することで，ヤガ類が産卵のために農作物へ飛来することを未然に防ぐことができる．

1. 1) T. H. Kunz: Ecology, 55, 693 (1974).
2. 2) J. G. Boyles, P. M. Cryan, G. F. McCracken & T. H. Kunz: Science, 332, 41 (2011).
3. 3) J. Minet & A. Surlykke: “Handbook of Zoology IV, Part 36, Lepidoptera: Moths and Butterflies,” N. P. Kristensen eds, Walter de Gruyter, 2003, pp. 289-323.
4. 4) N. B. Simmons, K. L. Seymour, J. Habersetzer & G. F. Gunnell: Nature, 451, 818 (2008).
5. 5) A. Y. Kawahara, D. Plotkin, M. Espeland, K. Meusemann, E. F. A. Toussaint, A. Donath, F. Gimnich, P. B. Frandsen, A. Zwick, M. dos Reis et al.: Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 116, 22657 (2019).
6. 6) K. D. Roeder: Anim. Behav., 10, 300 (1962).
7. 7) R. Nakano, A. Ito & S. Tokumaru: Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 119, e2211007119 (2022).
8. 8) 中野　亮：植物防疫，66, 300 (2012).
9. 9) 小池　明：植物防疫，62, 39 (2008).
10. 10) X.-W. Fu, X.-Y. Zhao, B.-T. Xie, A. Ali & K.-M. Wu: J. Econ. Entomol., 108, 525 (2015).

オミクス解析に基づく生体鉱物形成関連タンパク質の同定  /  根本 理子

Page. 439 - 444 (published date : 2023年9月1日)

概要原稿

リファレンス

筆者はこれまで次世代シーケンサーを活用したオミクス解析を用いて非モデル生物である珪藻やヒザラガイからバイオミネラリゼーション関連タンパク質を同定してきた．

1. 1) H. A. Lowenstam: Science, 211, 1126 (1981).
2. 2) N. Kroger, R. Deutzmann & M. Sumper: Science, 286, 1129 (1999).
3. 3) K. Shimizu, J. Cha, G. D. Stucky & D. E. Morse: Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 95, 6234 (1998).
4. 4) A. Arakaki, J. Webb & T. Matsunaga: J. Biol. Chem., 278, 8745 (2003).
5. 5) C. Du, G. Falini, S. Fermani, C. Abbott & J. Moradian-Oldak: Science, 307, 1450 (2005).
6. 6) V. Sharma, A. Srinivasan, F. Nikolajeff & S. Kumar: Acta Biomater., 120, 20 (2021).
7. 7) J. Moradian-Oldak & A. George: J. Dent. Res., 100, 1020 (2021).
8. 8) P. G. Falkowski & J. A. Raven: “Aquatic Photosynthesis,” Princeton University Press, 2007.
9. 9) M. Pancic , R. R. Torres, R. Almeda & T. Kiorboe: Proc. Biol. Sci., 286, 20190184 (2019).
10. 10) T. Fuhrmann, S. Landwehr, M. El Rharbi-Kucki & M. Sumper: Appl. Phys. B, 78, 257 (2004).
11. 11) N. Kroger, R. Deutzmann, C. Bergsdorf & M. Sumper: Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 97, 14133 (2000).
12. 12) N. Kroger, G. Lehmann, R. Rachel & M. Sumper: Eur. J. Biochem., 250, 99 (1997).
13. 13) N. Poulsen & N. Kroger: J. Biol. Chem., 279, 42993 (2004).
14. 14) A. Scheffel, N. Poulsen, S. Shian & N. Kroger: Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 108, 3175 (2011).
15. 15) S. Wenzl, R. Hett, P. Richthammer & M. Sumper: Angew. Chem. Int. Ed. Engl., 47, 1729 (2008).
16. 16) A. K. Davis, M. Hildebrand & B. Palenik: J. Phycol., 41, 577 (2005).
17. 17) B. Tesson, S. J. L. Lerch & M. Hildebrand: Sci. Rep., 7, 13457 (2017).
18. 18) M. Nemoto, Y. Maeda, M. Muto, M. Tanaka, T. Yoshino, S. Mayama & T. Tanaka: Mar. Genomics, 16, 39 (2014).
19. 19) A. Kotzsch, P. Groger, D. Pawolski, P. H. H. Bomans, N. A. J. M. Sommerdijk, M. Schlierf & N. Kroger: BMC Biol., 15, 65 (2017).
20. 20) S. Gorlich, D. Pawolski, I. Zlotnikov & N. Kroger: Commun. Biol., 2, 245 (2019).
21. 21) R. C. Trievel, B. M. Beach, L. M. A. Dirk, R. L. Houtz & J. H. Hurley: Cell, 111, 91 (2002).
22. 22) M. Nemoto, S. Iwaki, H. Moriya, Y. Monden, T. Tamura, K. Inagaki, S. Mayama & K. Obuse: Mar. Biotechnol. (NY), 22, 551 (2020).
23. 23) J. C. Weaver, Q. Wang, A. Miserez, A. Tantuccio, R. Stromberg, K. N. Bozhilov, P. Maxwell, R. Nay, S. T. Heier, E. DiMasi et al.: Mater. Today, 13, 42 (2010).
24. 24) Q. Wang, M. Nemoto, D. Li, J. C. Weaver, B. Weden, J. Stegemeier, K. N. Bozhilov, L. R. Wood, G. W. Milliron, C. S. Kim et al.: Adv. Funct. Mater., 23, 2908 (2013).
25. 25) T. Wang, W. Huang, C. H. Pham, S. Murata, S. Herrera, N. D. Kirchhofer, B. Arkook, D. Stekovic, M. E. Itkis, N. Goldman et al.: Small Struct., 3, 202100202 (2022).
26. 26) M. Nemoto, D. Ren, S. Herrera, S. Pan, T. Tamura, K. Inagaki & D. Kisailus: Sci. Rep., 9, 856 (2019).
27. 27) M. Nemoto, Q. Wang, D. Li, S. Pan, T. Matsunaga & D. Kisailus: Proteomics, 12, 2890 (2012).
28. 28) M. Miyahara, M. Aoi, N. Inoue-Kashino, Y. Kashino & K. Ifuku: Biosci. Biotechnol. Biochem., 77, 874 (2013).
29. 29) K. E. Apt, P. G. Kroth-Pancic & A. R. Grossman: Mol. Gen. Genet., 252, 572 (1996).
30. 30) A. Hopes, V. Nekrasov, S. Kamoun & T. Mock: Plant Methods, 12, 49 (2016).
31. 31) M. Suzuki, K. Saruwatari, T. Kogure, Y. Yamamoto, T. Nishimura, T. Kato & H. Nagasawa: Science, 325, 1388 (2009).
32. 32) M. Abe & R. Kuroda: Development, 146, dev175976 (2019).
33. 33) X. F. Chen, C. Wang, E. Baker & C. Sun: Sci. Rep., 5, dev175976 (2015).
34. 34) Z. Bao, M. R. Weatherspoon, S. Shian, Y. Cai, P. D. Graham, S. M. Allan, G. Ahmad, M. B. Dickerson, B. C. Church, Z. Kang et al.: Nature, 446, 172 (2007).

セミナー室

植物のマンガン・亜鉛・カドミウムの吸収・分配・蓄積機構  /  山地 直樹

Page. 445 - 452 (published date : 2023年9月1日)

概要原稿

リファレンス

植物(主にイネ)が微量必須元素のマンガンや亜鉛をどうやって吸収し，必要な器官に分配しているか，またそれらの輸送経路が有害元素カドミウムの吸収/蓄積とどのようにクロストークするか，最新の知見を紹介する．

1. 1)米山忠克，長谷川　功，関本　均(編)：“新植物栄養・肥料学　改訂版”，朝倉書店，2023.
2. 2) P. Wang, N. Yamaji, K. Inoue, K. Mochida & J. F. Ma: New Phytol., 226, 156 (2020).
3. 3) J. Che, N. Yamaji & J. F. Ma: New Phytol., 219, 513 (2018).
4. 4) A. Sasaki, N. Yamaji, K. Yokosho & J. F. Ma: Plant Cell, 24, 2155 (2012).
5. 5) D. Ueno, A. Sasaki, N. Yamaji, T. Miyaji, Y. Fujii, Y. Takemoto, S. Moriyama, J. Che, Y. Moriyama, K. Iwasaki et al.: Nat. Plants, 1, 15170 (2015).
6. 6) D. Wu, N. Yamaji, M. Yamane, M. Kashino-Fujii, K. Sato & J. F. Ma: Plant Physiol., 172, 1899 (2016).
7. 7) K. Yokosho, N. Yamaji & J. F. Ma: Plant Cell Physiol., 62, 600 (2021).
8. 8) R. Cailliatte, A. Schikora, J.-F. Briat, S. Mari & C. Curie: Plant Cell, 22, 904 (2010).
9. 9) M. Migocka, A. Papierniak, A. Kosieradzka, E. Posyniak, E. Maciaszczyk-Dziubinska, R. Biskup, A. Garbiec & T. Marchewka: Plant J., 84, 1045 (2015).
10. 10) J. Xia, N. Yamaji, T. Kasai & J. F. Ma: Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 107, 18381 (2010).
11. 11) J. D. Chang, S. Huang, N. Yamaji, W. Zhang, J. F. Ma & F. J. Zhao: Plant Cell Environ., 43, 2476 (2020).
12. 12) L. Li, Z. Zhu, Y. Liao, C. Yang, N. Fan, J. Zhang, N. Yamaji, L. Dirick, J. F. Ma, C. Curie et al.: Plant J., 110, 1564 (2022).
13. 13) J. Spielmann, V. Cointry, F. Devime, S. Ravanel, J. Neveu & G. Vert: Plant J., 112, 1252 (2022).
14. 14) S. Huang, A. Sasaki, N. Yamaji, H. Okada, N. Mitani-Ueno & J. F. Ma: Plant Physiol., 183, 1224 (2020).
15. 15) Z. Chen, Y. Fujii, N. Yamaji, S. Masuda, Y. Takemoto, T. Kamiya, Y. Yusuyin, K. Iwasaki, S. Kato, M. Maeshima et al.: J. Exp. Bot., 64, 4375 (2013).
16. 16) Y. Takemoto, Y. Tsunemitsu, M. Fujii-Kashino, N. Mitani-Ueno, N. Yamaji, J. F. Ma, S. Kato, K. Iwasaki & D. Ueno: Plant Cell Physiol., 58, 1573 (2017).
17. 17) S. Eroglu, B. Meier, N. von Wiren & E. Peiter: Plant Physiol., 170, 1030 (2016).
18. 18) H. Cai, S. Huang, J. Che, N. Yamaji & J. F. Ma: J. Exp. Bot., 70, 2717 (2019).
19. 19) D. Ueno, N. Yamaji, I. Kono, C. F. Huang, T. Ando, M. Yano & J. F. Ma: Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 107, 16500 (2010).
20. 20) G. J. Lei, M. Fujii-Kashino, D. Z. Wu, H. Hisano, D. Saisho, F. Deng, N. Yamaji, K. Sato, F. J. Zhao & J. F. Ma: Nat. Food, 1, 489 (2020).
21. 21) M. Morel, J. Crouzet, A. Gravot, P. Auroy, N. Leonhardt, A. Vavasseur & P. Richaud: Plant Physiol., 149, 894 (2009).
22. 22) N. Yamaji, J. Xia, N. Mitani-Ueno, K. Yokosho & J. F. Ma: Plant Physiol., 162, 927 (2013).
23. 23) N. Satoh-Nagasawa, M. Mori, N. Nakazawa, T. Kawamoto, Y. Nagato, K. Sakurai, H. Takahashi, A. Watanabe & H. Akagi: Plant Cell Physiol., 53, 213 (2012).
24. 24) D. Hussain, M. J. Haydon, Y. Wang, E. Wong, S. M. Sherson, J. Young, J. Camakaris, J. F. Harper & C. S. Cobbett: Plant Cell, 16, 1327 (2004).
25. 25) M. Hanikenne, I. N. Talke, M. J. Haydon, C. Lanz, A. Nolte, P. Motte, J. Kroymann, D. Weigel & U. Kramer: Nature, 453, 391 (2008).
26. 26) N. Yamaji & J. F. Ma: Plant Physiol., 187, 1929 (2021).
27. 27) N. Yamaji & J. F. Ma: Curr. Opin. Plant Biol., 39, 18 (2017).
28. 28) N. Yamaji, A. Sasaki, J. X. Xia, K. Yokosho & J. F. Ma: Nat. Commun., 4, 2442 (2013).
29. 29) A. Sasaki, N. Yamaji, J. Xia & J. F. Ma: Plant Physiol., 157, 1832 (2011).
30. 30) A. Sasaki, N. Yamaji, N. Mitani-Ueno, M. Kashino & J. F. Ma: Plant J., 84, 374 (2015).
31. 31) S. Mu, N. Yamaji, A. Sasaki, L. Luo, B. Du, J. Che, H. Shi, H. Zhao, S. Huang, F. Deng et al.: Plant J., 105, 786 (2021).
32. 32) G. J. Lei, N. Yamaji & J. F. Ma: New Phytol., 229, 1007 (2021).
33. 33) J. Che, K. Yokosho, N. Yamaji & J. F. Ma: Plant Physiol., 181, 276 (2019).
34. 34) M. Kuramata, T. Abe, H. Tanikawa, K. Sugimoto & S. Ishikawa: J. Exp. Bot., 73, 6475 (2022).
35. 35) J. F. Shao, J. Xia, N. Yamaji, R. F. Shen & J. F. Ma: J. Exp. Bot., 69, 2743 (2018).
36. 36) E. Yu, W. Wang, N. Yamaji, S. Fukuoka, J. Che, D. Ueno, T. Ando, F. Deng, K. Hori, M. Yano et al.: Nat. Food, 3, 597 (2022).

農芸化学@HighSchool

リボーンベジタブルの効率化  /  堀井 康世, 関 侃弥, 夏井 玲

Page. 453 - 455 (published date : 2023年9月1日)

概要原稿

リファレンス

食品ロスとは，本来可食部であるにもかかわらず廃棄される食品のことである．各世帯で発生する食品ロス量を食品別にみると，野菜類が47.7％を占めており，最も高い割合を占めている．野菜には再生可能なものが多く存在することから，これらの特性を活かしてリボーンベジタブル（再生野菜）を行うことで，食品ロス量削減の効果的な取り組みへと繋げていくことができる．そのために，単に水を用いるだけでなく，安価な活力剤を用いて収量を上げることができないかと考え，添加濃度や頻度を変えて実験を行った．実験には豆苗を用い，発芽後，一定期間経過した茎を切断し，その後の伸長量で比較を行った．

1. 1) 農林水産省：aff 10月号「食品ロスの現状を知る」，2020.
2. 2) 農林水産省：平成26年度食品ロス統計調査報告（世帯調査），2015.
3. 3) 高　博：生物環境調節，20, 1（1982）．
4. 4) 大分県立大分東高等学校：活かせ家庭の知恵「リボーンベジタブル」～野菜の切れ端を活用した食育・地域との連携について～，2016.
5. 5) 豆苗研究会：育々研究会，https://www.murakamifarm.com/myouken/

付録

和文誌編集委員  / 

Page. 0 - 0 (published date : 2023年9月1日)

概要原稿

リファレンス