全文PDF :
英文要旨および目次PDF :

巻頭言

農芸化学とは何だろうか？  /  阪井 康能

Page. 491 - 491 (published date : 2022年10月1日)

冒頭文

リファレンス

朝永振一郎博士の名著「物理学とは何だろうか」にならい「農芸化学」について考えてみた．様々なご意見・ご批判はあると思うがお許し頂きたい．「農芸化学」が幅広い領域で，“芸”の一文字があり単なる“agricultural chemistry” でないことは理解できるが，ニュアンスも含めて歯切れ良く説明することは難しい．

 

今日の話題

マイクロバイオーム解析で明らかとなった巨大マリモの内部の微生物たち  /  中井 亮佑, 若菜 勇, 仁木 宏典

Page. 492 - 495 (published date : 2022年10月1日)

概要原稿

リファレンス

阿寒湖のマリモは巨大化する．そのマリモの内部に生息する微生物叢を調べ，マリモの生育への影響を調べた．微生物はマリモに栄養を与えているだけでなく，バイオフィルムを作り構造的にその巨大化を助けている．

1. 1) S. Castro-Sowinski: “The Ecological Role of Micro-organisms in the Antarctic Environment,” Springer, 2019.
2. 2) R. Nakai, I. Wakana & H. Niki: iScience, 24, 102720 (2021).
3. 3) H. Kojima, M. Watanabe & M. Fukui: Int. J. Syst. Evol. Microbiol., 67, 3458 (2017).
4. 4) R. Nakai, T. Abe, T. Baba, S. Imura, H. Kagoshima, H. Kanda, Y. Kohara, A. Koi, H. Niki, K. Yanagihara et al.: Polar Biol., 35, 1641 (2012).
5. 5) K. Nakayama, K. Komai, K. Ogata, T. Yamada, Y. Sato, F. Sano, S. Horii, Y. Somiya, E. Kumamoto & Y. Oyama: Sci. Rep., 11, 22017 (2021).

膜タンパク質の局在化における配送校正機構  /  松本 俊介

Page. 496 - 498 (published date : 2022年10月1日)

概要原稿

リファレンス

真核生物におけるオルガネラへのタンパク質の配送は正確に行われ，目的地以外に誤配送されたタンパク質は直ちに細胞から分解されると考えられてきた．しかし，細胞には誤配送タンパク質の配送を校正する仕組みがあることがわかってきた．

1. 1) R. S. Hegde & E. Zavodszky: Cold Spring Harb. Perspect. Biol., 11, a033902 (2019).
2. 2) R. S. Hegde & R. J. Keenan: Nat. Rev. Mol. Cell Biol., 12, 787 (2011).
3. 3) U. S. Chio, H. Cho & S. O. Shan: Annu. Rev. Cell Dev. Biol., 33, 417 (2017).
4. 4) M. Schuldiner, J. Metz, V. Schmid, V. Denic, M. Rakwalska, H. D. Schmitt, B. Schwappach & J. S. Weissman: Cell, 134, 634 (2008).
5. 5) Y. C. Chen, G. K. E. Umanah, N. Dephoure, S. A. Andrabi, S. P. Gygi, T. M. Dawson, V. L. Dawson & J. Rutter: EMBO J., 33, 1548 (2014).
6. 6) V. Okreglak & P. Walter: Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 111, 8019 (2014).
7. 7) M. Nakai, T. Endo, T. Hase & H. Matsubara: J. Biol. Chem., 268, 24262 (1993).
8. 8) M. L. Wohlever, A. Mateja, P. T. McGilvray, K. J. Day & R. J. Keenan: Mol. Cell, 67, 194 (2017).
9. 9) L. Wang, A. Myasnikov, X. Pan & P. Walter: eLife, 9, e54031 (2020).
10. 10) S. Matsumoto, K. Nakatsukasa, C. Kakuta, Y. Tamura, M. Esaki & T. Endo: Mol. Cell, 76, 191 (2019).
11. 11) S. Matsumoto, S. Ono, S. Shinoda, C. Kakuta, S. Okada, T. Ito, T. Numata & T. Endo: J. Cell Biol., 221, e202104076 (2022).
12. 12) M. J. McKenna, S. I. Sim, A. Ordureau, L. Wei, J. W. Harper, S. Shao & E. Park: Science, 369, eabc5809 (2020).

食品研究における放射光のポテンシャル  /  日高 將文, 原田 昌彦

Page. 499 - 501 (published date : 2022年10月1日)

概要原稿

リファレンス

「ナノを見る巨大な顕微鏡」ともよばれる次世代放射光施設が，東北大学キャンパスで建設されている．この施設の高輝度放射光Ｘ線を食品研究に活用する取り組みについて紹介する．

1. 1) M. Sato, K. Kajiwara & N. Sano: Nihon Shokuhin Kogakkaishi, 17, 83 (2016).
2. 2) 星野真人，上杉健太朗，八木直人: SPring-8利用者情報，17，33 (2012).
3. 3) M. Hidaka, S. Miyashita, N. Yagi, M. Hoshino, Y. Kogasaka, T. Fujii & Y. Kanayama: Foods, 11, 730 (2022).

解説

エラジタンニンにおける有機化学合成的手法の発展  /  若森 晋之介, 楠木 怜奈

Page. 502 - 508 (published date : 2022年10月1日)

概要原稿

リファレンス

本解説では，エラジタンニンの有機化学的研究について紹介する．ビアリール構造へ至る酸化的カップリングの開発から，天然物合成や生合成経路の検討についてこれまでの研究を要約した．

1. 1) O. T. Schmidt & W. Mayer: Angew. Chem., 68, 103 (1956).
2. 2) S. Quideau: “Chemistry and biology of ellagitannins: An underestimated class of bioactive plant polyphenols,” World Scientific, 2009.
3. 3) T. Okuda, T. Yoshida & T. Hatano: “Plant polyphenols,” ed. by R. W. Hemingway & P. E. Laks, Springer US, 1992.
4. 4) E. Haslam: “Plant polyphenols,” ed. by R. W. Hemingway & P. E. Laks, Springer US, 1992.
5. 5) S. Quideau & K. S. Feldman: Chem. Rev., 96, 475 (1996).
6. 6) K. S. Feldman & S. M. Ensel: J. Am. Chem. Soc., 115, 1162 (1993).
7. 7) K. S. Feldman & S. M. Ensel: J. Am. Chem. Soc., 116, 3357 (1994).
8. 8) K. S. Feldman, S. M. Ensel & R. D. Minard: J. Am. Chem. Soc., 116, 1742 (1994).
9. 9) K. S. Feldman & R. S. Smith: J. Org. Chem., 61, 2606 (1996).
10. 10) K. S. Feldman & K. Sahasrabudhe: J. Org. Chem., 64, 209 (1999).
11. 11) K. S. Feldman & M. D. Lawlor: J. Am. Chem. Soc., 122, 7396 (2000).
12. 12) K. S. Feldman, M. D. Lawlor & K. Sahasrabudhe: J. Org. Chem., 65, 8011 (2000).
13. 13) D. S. Surry, X. Su, D. J. Fox, V. Franckevicius, S. J. F. Macdonald & D. R. Spring: Angew. Chem. Int. Ed., 44, 1870 (2005).
14. 14) D. S. Surry, D. J. Fox, S. J. F. Macdonald & D. R. Spring: Chem. Commun. (Camb.), 2589 (2005).
15. 15) X. Su, D. S. Surry, R. J. Spandl & D. R. Spring: Org. Lett., 10, 2593 (2008).
16. 16) X. Su, G. L. Thomas, W. R. J. D. Galloway, D. S. Surry, R. J. Spandl & D. R. Spring: Synthesis, 3880 (2009).
17. 17) S. Zheng, L. Laraia, C. J. O' Connor, D. Sorrell, Y. S. Tan, Z. Xu, A. R. Venkitaraman, W. Wu & D. R. Spring: Org. Biomol. Chem., 10, 2590 (2012).
18. 18) H. Yamada, K. Nagao, K. Dokei, Y. Kasai & N. Michihata: J. Am. Chem. Soc., 130, 7566 (2008).
19. 19) Y. Kasai, N. Michihata, H. Nishimura, T. Hirokane & H. Yamada: Angew. Chem. Int. Ed., 51, 8026 (2012).
20. 20) S. Yamaguchi, Y. Ashikaga, K. Nishii & H. Yamada: Org. Lett., 14, 5928 (2012).
21. 21) N. Michihata, Y. Kaneko, Y. Kasai, K. Tanigawa, T. Hirokane, S. Higasa & H. Yamada: J. Org. Chem., 78, 4319 (2013).
22. 22) S. Yamaguchi, T. Hirokane, T. Yoshida, T. Tanaka, T. Hatano, H. Ito, G. I. Nonaka & H. Yamada: J. Org. Chem., 78, 5410 (2013).
23. 23) H. Yamada, K. Ohara & T. Ogura: Eur. J. Org. Chem., 2013, 7872 (2013).
24. 24) T. Hirokane, Y. Hirata, T. Ishimoto, K. Nishii & H. Yamada: Nat. Commun., 5, 3478 (2014).
25. 25) T. Hirokane, K. Ikeuchi & H. Yamada: Eur. J. Org. Chem., 2015, 7352 (2015).
26. 26) Y. Kaneko, S. Wakamori, K. Ikeuchi, K. Ohara, T. Tanaka & H. Yamada: Synthesis, 49, 5003 (2017).
27. 27) K. Yamashita, Y. Kume, S. Ashibe, C. A. D. Puspita, K. Tanigawa, N. Michihata, S. Wakamori, K. Ikeuchi & H. Yamada: Chemistry (Weinheim, Ger.), 26, 16408 (2020).
28. 28) S. Wakamori, S. Matsumoto, R. Kusuki, K. Ikeuchi & H. Yamada: Org. Lett., 22, 3392 (2020).
29. 29) K. Ikeuchi, T. Ueji, S. Matsumoto, S. Wakamori & H. Yamada: Eur. J. Org. Chem., 2020, 2077 (2020).
30. 30) S. Matsumoto, A. Aoyama, S. Wakamori & H. Yamada: Biosci. Biotechnol. Biochem., 85, 1937 (2021).
31. 31) G. Malik, A. Natangelo, J. Charris, L. Pouysegu, S. Manfredini, D. Cavagnat, T. Buffeteau, D. Deffieux & S. Quideau: Chemistry (Weinheim, Ger.), 18, 9063 (2012).
32. 32) H. Takeuchi, K. Mishiro, Y. Ueda, Y. Fujimori, T. Furuta & T. Kawabata: Angew. Chem. Int. Ed., 54, 6177 (2015).
33. 33) A. Richieu, P. A. Peixoto, L. Pouysegu, D. Deffieux & S. Quideau: Angew. Chem. Int. Ed., 56, 13833 (2017).
34. 34) H. Takeuchi, Y. Ueda, T. Furuta & T. Kawabata: Chem. Pharm. Bull. (Tokyo), 65, 25 (2017).
35. 35) H. Abe, Y. Kato, H. Imai & Y. Horino: Heterocycles, 97, 1237 (2018).
36. 36) H. Shibayama, Y. Ueda, T. Tanaka & T. Kawabata: J. Am. Chem. Soc., 143, 1428 (2021).
37. 37) S. Matsumoto, S. Wakamori, K. Nishii, T. Tanaka & H. Yamada: Synlett, 31, 1389 (2020).
38. 38) R. Niemetz, G. G. Gross & G. Schilling: Chem. Commun. (Camb.), 35 (2001).
39. 39) R. Niemetz & G. G. Gross: Phytochemistry, 62, 301 (2003).
40. 40) R. Niemetz & G. G. Gross: Phytochemistry, 66, 2001 (2005).
41. 41) S. Ashibe, K. Ikeuchi, Y. Kume, S. Wakamori, Y. Ueno, T. Iwashita & H. Yamada: Angew. Chem. Int. Ed., 56, 15402 (2017).
42. 42) T. Yamashita, Y. Matsuo, Y. Saito & T. Tanaka: Chem. Asian J., 16, 1735 (2021).

絶食誘導腸管粘膜萎縮と予防栄養  /  内田 博之, 伊東 順太

Page. 509 - 517 (published date : 2022年10月1日)

概要原稿

リファレンス

本解説は，経腸栄養治療により判明した健全な腸粘膜には，腸管腔内の栄養成分に加えて機械的刺激も重要であることを説明する．

1. 1) M. Barrett, F. R. Demehri & D. H. Teitelbaum: Curr. Opin. Clin. Nutr. Metab. Care, 18, 496 (2015).
2. 2) F. R. Demehri, S. M. Krug, Y. Feng, I. F. Lee, J. D. Schulzke & D. H. Teitelbaum: Dig. Dis. Sci., 61, 1524 (2016).
3. 3) D. Shaw, K. Gohil & M. D. Basson: World J. Gastroenterol., 18, 6357 (2012).
4. 4) H. Yang, Y. Feng, X. Sun & D. H. Teitelbaum: Ann. N. Y. Acad. Sci., 1165, 338 (2009).
5. 5) T. A. Mikhailov, S. J. Gertz, E. M. Kuhn, M. C. Scanlon, T. B. Rice & P. S. Goday: JPEN J. Parenter. Enteral Nutr., 42, 920 (2018).
6. 6) Y. Koga, M. Fujita, T. Yagi, M. Todani, T. Nakahara, Y. Kawamura, K. Kaneda, Y. Oda & R. Tsuruta: J. Crit. Care, 47, 153 (2018).
7. 7) K. Fujimoto, R. Iwakiri, B. Wu, T. Fujise, S. Tsunada & A. Ootani: J. Gastroenterol., 37, 139 (2002).
8. 8) J. N. Rao & J. Y. Wang: “Regulation of Gastrointestinal Mucosal Growth,” Morgan & Claypool Life Sciences, 2010.
9. 9) C. S. Potten: Am. J. Physiol., 273, G253 (1997).
10. 10) E. Dickinson, R. Tuncer, E. Nadler, P. Boyle, S. Alber, S. Watkins & H. Ford: Am. J. Physiol. Gastrointest. Liver Physiol., 277, G1281 (1999).
11. 11) C. M. Hsu, C. H. Liu & L. W. Chen: Shock, 13, 135 (2000).
12. 12) H. Lu, B. Zhu & X. D. Xue: World J. Gastroenterol., 12, 4364 (2006).
13. 13) J. Ito, H. Uchida, T. Yokote, K. Ohtake & J. Kobayashi: Am. J. Physiol. Gastrointest. Liver Physiol., 298, G916 (2010).
14. 14) T. Fujise, R. Iwakiri, B. Wu, S. Amemori, T. Kakimoto, F. Yokoyama, Y. Sakata, S. Tsunada & K. Fujimoto: Am. J. Physiol. Gastrointest. Liver Physiol., 291, G110 (2006).
15. 15) X. W. Qu, H. Wang, I. G. De Plaen, R. A. Rozenfeld & W. Hsueh: FASEB J., 15, 439 (2001).
16. 16) D. W. Nelson, S. G. Murali, X. Liu, M. C. Koopmann, J. J. Holst & D. M. Ney: Am. J. Physiol. Regul. Integr. Comp. Physiol., 294, R1175 (2008).
17. 17) J. Ito, H. Uchida, N. Machida, K. Ohtake, Y. Saito & J. Kobayashi: Exp. Biol. Med. (Maywood), 242, 762 (2017).
18. 18) T. Y. Aw: Toxicol. Appl. Pharmacol., 204, 320 (2005).
19. 19) T. Y. Aw: J. Clin. Invest., 94, 1218 (1994).
20. 20) H. Uchida, Y. Nakajima, K. Ohtake, J. Ito, M. Morita, A. Kamimura & J. Kobayashi: World J. Gastroenterol., 23, 6650 (2017).
21. 21) H. Zhang, H. J. Forman & J. Choi: Methods Enzymol., 401, 468 (2005).
22. 22) B. Schmitt, M. Vicenzi, C. Garrel & F. M. Denis: Redox Biol., 6, 198 (2015).
23. 23) S. Perez, R. Talens-Visconti, S. Rius-Perez, I. Finamor & J. Sastre: Free Radic. Biol. Med., 104, 75 (2017).
24. 24) T. Kakimoto, T. Fujise, R. Shiraishi, T. Kuroki, J. M. Park, A. Ootani, Y. Sakata, S. Tsunada, R. Iwakiri & K. Fujimoto: Exp. Biol. Med., 233, 310 (2008).
25. 25) K. Nakao, T. Takahashi, J. Utsunomiya & C. Owyang: J. Physiol., 507, 549 (1998).

ATP-graspリガーゼによって生産される環状ペプチド  /  小谷 真也

Page. 518 - 526 (published date : 2022年10月1日)

概要原稿

リファレンス

バクテリアの生合成においてATP-graspリガーゼによって修飾を受け環化されるペプチドの一群がある．近年のゲノムマイニングによって多様な生合成遺伝子クラスターの存在が示唆されている．筆者の研究成果を交えながら最近の知見を紹介する．

1. 1) H. Lee, M. Choi, J. U. Park, H. Roh & S. Kim: J. Am. Chem. Soc., 142, 3013 (2020).
2. 2) M. Montalban-Lopez, T. A. Scott, S. Ramesh, I. R. Rahman, A. J. van Heel, J. H. Viel, V. Bandarian, E. Dittmann, O. Genilloud, Y. Goto et al.: Nat. Prod. Rep., 38, 130 (2021).
3. 3) C. Imada, S. Hara, M. Maeda & U. Simidu: Nippon Suisan Gakkaishi, 52, 1455 (1986).
4. 4) C. Imada, M. Maeda, S. Hara, N. Taga & U. Simidu: J. Appl. Bacteriol., 60, 469 (1986).
5. 5) M. Taichi, T. Yamazaki, T. Kimura & Y. Nishiuchi: Tetrahedron Lett., 50, 2377 (2009).
6. 6) M. Taichi, T. Yamazaki, K. Kawahara, D. Motooka, S. Nakamura, S. Harada, T. Teshima, T. Ohkubo, Y. Kobayashi & Y. Nishiuchi: J. Pept. Sci., 16, 329 (2010).
7. 7) K. Miyamoto, H. Tsujibo, Y. Hikita, K. Tanaka, S. Miyamoto, M. Hishimoto, C. Imada, K. Kamei, S. Hara & Y. Inamori: Biosci. Biotechnol. Biochem., 62, 2446 (1998).
8. 8) K. Unno, H. Nakagawa & S. Kodani: Biosci. Biotechnol. Biochem., 85, 97 (2021).
9. 9) M. O. Ishitsuka, T. Kusumi, H. Kakisawa, K. Kaya & M. M. Watanabe: J. Am. Chem. Soc., 112, 8180 (1990).
10. 10) T. Okino, H. Matsuda, M. Murakami & K. Yamaguchi: Tetrahedron, 51, 10679 (1995).
11. 11) H. J. Shin, M. Murakami, H. Matsuda & K. Yamaguchi: Tetrahedron, 52, 8159 (1996).
12. 12) M. Murakami, Q. Sun, K. Ishida, H. Matsuda, T. Okino & K. Yamaguchi: Phytochemistry, 45, 1197 (1997).
13. 13) T. Rohrlack, K. Christoffersen, P. E. Hansen, W. Zhang, O. Czarnecki, M. Henning, J. Fastner, M. Erhard, B. A. Neilan & M. Kaebernick: J. Chem. Ecol., 29, 1757 (2003).
14. 14) V. Reshef & S. Carmeli: Tetrahedron, 62, 7361 (2006).
15. 15) K. Fujii, K. Sivonen, E. Naganawa & K.-i. Harada: Tetrahedron, 56, 725 (2000).
16. 16) N. Ziemert, K. Ishida, A. Liaimer, C. Hertweck & E. Dittmann: Angew. Chem. Int. Ed., 47, 7756 (2008).
17. 17) B. Philmus, G. Christiansen, W. Y. Yoshida & T. K. Hemscheidt: ChemBioChem, 9, 3066 (2008).
18. 18) T. K. Hemscheidt: Methods Enzymol., 516, 25 (2012).
19. 19) K. Li, H. L. Condurso, G. Li, Y. Ding & S. D. Bruner: Nat. Chem. Biol., 12, 973 (2016).
20. 20) A. R. Weiz, K. Ishida, K. Makower, N. Ziemert, C. Hertweck & E. Dittmann: Chem. Biol., 18, 1413 (2011).
21. 21) N. Ziemert, K. Ishida, A. Weiz, C. Hertweck & E. Dittmann: Appl. Environ. Microbiol., 76, 3568 (2010).
22. 22) Y. Zhang, K. Li, G. Yang, J. L. McBride, S. D. Bruner & Y. Ding: Nat. Commun., 9, 1780 (2018).
23. 23) M. N. Ahmed, E. Reyna-Gonzalez, B. Schmid, V. Wiebach, R. D. Sussmuth, E. Dittmann & D. P. Fewer: ACS Chem. Biol., 12, 1538 (2017).
24. 24) E. Reyna-Gonzalez, B. Schmid, D. Petras, R. D. Sussmuth & E. Dittmann: Angew. Chem. Int. Ed., 55, 9398 (2016).
25. 25) D. Gatte-Picchi, A. Weiz, K. Ishida, C. Hertweck & E. Dittmann: Appl. Environ. Microbiol., 80, 1380 (2014).
26. 26) T. Rohrlack, K. Christoffersen, M. Kaebernick & B. A. Neilan: Appl. Environ. Microbiol., 70, 5047 (2004).
27. 27) K. Unno, I. Kaweewan, H. Nakagawa & S. Kodani: Appl. Microbiol. Biotechnol., 104, 5293 (2020).
28. 28) A. R. Weiz, K. Ishida, F. Quitterer, S. Meyer, J. C. Kehr, K. M. Muller, M. Groll, C. Hertweck & E. Dittmann: Angew. Chem. Int. Ed., 53, 3735 (2014).
29. 29) S. Ramesh, X. Guo, A. J. DiCaprio, A. M. De Lio, L. A. Harris, B. L. Kille, T. V. Pogorelov & D. A. Mitchell: ACS Chem. Biol., 16, 2787 (2021).
30. 30) C. Lee, H. Lee, J. U. Park & S. Kim: Biochemistry, 59, 285 (2020).
31. 31) H. Roh, Y. Han, H. Lee & S. Kim: ChemBioChem, 20, 1051 (2019).
32. 32) I. Kaweewan, H. Nakagawa & S. Kodani: Appl. Microbiol. Biotechnol., 105, 7241 (2021).
33. 33) K. Unno & S. Kodani: Microbiol. Res., 244, 126669 (2021).
34. 34) I. Song, Y. Kim, J. Yu, S. Y. Go, H. G. Lee, W. J. Song & S. Kim: Nat. Chem. Biol., 17, 1123 (2021).

セミナー室

硫黄欠乏に対する植物の応答  /  伊藤 岳洋, 張 柳, 大津（大鎌） 直子, 丸山 明子

Page. 527 - 537 (published date : 2022年10月1日)

概要原稿

リファレンス

植物は全生物の必須栄養素である硫黄を硫酸イオンとして吸収し，タンパク質や有用代謝物などの有機物を生成する．本稿では，硫黄の吸収・同化の促進や貯蔵物質の代謝変換など，植物がみせる硫黄欠乏環境への巧みな適応機構について概説する．

1. 1) P. Marschner: “Marschner's Mineral Nutrition of Higher Plants: Chapter 6 Functions of Mactonutrients, 6.2 Sulphur,” Academic Press, 2012, p.151-158.
2. 2) S. R. Long, M. Kahn, L. Seefeldt, Y. F. Tsay & S. Kopriva: “Biochemistry & Molecular Biology of Plants: Chapter 16 nitrogen and sulfur,” Wiley Blackwell, 2015, p.746-768.
3. 3) B. A. Halkier & J. Gershenzon: Annu. Rev. Plant Biol., 57, 303 (2006).
4. 4) 菅野均志：肥料科学，41, 29 (2019).
5. 5) T. Leustek, M. N. Martin, J. A. Bick & J. P. Davies: Annu. Rev. Plant Physiol. Plant Mol. Biol., 51, 141 (2000).
6. 6) K. Saito: Plant Physiol., 136, 2443 (2004).
7. 7) H. Takahashi, S. Kopriva, M. Giordano, K. Saito & R. Hell: Annu. Rev. Plant Biol., 62, 157 (2011).
8. 8) M. Noji, K. Inoue, N. Kimura, A. Gouda & K. Saito: J. Biol. Chem., 273, 32739 (1998).
9. 9) M. Watanabe, M. Kusano, A. Oikawa, A. Fukushima, M. Noji & K. Saito: Plant Physiol., 146, 310 (2008).
10. 10) M. Wirtz & R. Hell: Plant Cell, 19, 625 (2007).
11. 11) 渡辺文太・平竹　潤：化学と生物，53，354 (2015).
12. 12) R. Hell & L. Bergmann: Planta, 180, 603 (1990).
13. 13) C.-L. Wang & D. J. Oliver: Plant Mol. Biol., 31, 1093 (1996).
14. 14) Y. Chiba, M. Ishikawa, F. Kijima, R. H. Tyson, J. Kim, A. Yamamoto, E. Nambara, T. Leustek, R. M. Wallsgrove & S. Naito: Science, 286, 1371 (1999).
15. 15) Y. Chiba, R. Sakurai, M. Yoshino, K. Ominato, M. Ishikawa, H. Onouchi & S. Naito: Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 100, 10225 (2003).
16. 16) H. Onouchi, Y. Nagami, Y. Haraguchi, M. Nakamoto, Y. Nishimura, R. Sakurai, N. Nagao, D. Kawaski, Y. Kadokura & S. Naito: Genes Dev., 19, 1799 (2005).
17. 17) S. K. Gidda, O. Miersch, A. Levitin, J. Schmidt, C. Wasternack & L. Varin: J. Biol. Chem., 278, 17895 (2003).
18. 18) G. L. Fernandez-Milmanda, C. D. Crocco, M. Reichelt, C. A. Mazza, T. G. Kollner, T. Zhang, M. D. Cargnel, M. Z. Lichy, A.-S. Fiorucci, C. Fankhauser et al.: Nat. Plants, 6, 223 (2020).
19. 19) R. Komori, Y. Amano, M. Ogawa-Ohnishi & Y. Matsubayashi: Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 106, 15067 (2009).
20. 20) C. Kaufmann & M. Sauter: J. Exp. Bot., 70, 4267 (2019).
21. 21) H. Takahashi: J. Exp. Bot., 70, 4075 (2019).
22. 22) 丸山明子：日本土壌肥料学会誌，92, 121 (2021).
23. 23) H. Takahashi, A. Watanabe-Takahashi, F. W. Smith, M. Blake-Kalff, M. J. Hawkesford & K. Saito: Plant J., 23, 171 (2000).
24. 24) N. Shibagaki, A. Rose, J. P. McDermott, T. Fujiwara, H. Hayashi, T. Yoneyama & J. P. Davies: Plant J., 29, 475 (2002).
25. 25) N. Yoshimoto, H. Takahashi, F. W. Smith, T. Yamaya & K. Saito: Plant J., 29, 465 (2002).
26. 26) N. Yoshimoto, E. Inoue, A. Watanabe-Takahashi, K. Saito & H. Takahashi: Plant Physiol., 145, 378 (2007).
27. 27) M. Barberon, P. Berthomieu, M. Clairotte, N. Shibagaki, J. C. Davidian & F. Gosti: New Phytol., 180, 608 (2008).
28. 28) Y. Kimura, T. Ushiwatari, A. Suyama, R. Tominaga-Wada, T. Wada & A. Maruyama-Nakashita: Plants, 8, 106 (2019).
29. 29) H. Rouached, M. Wirtz, R. Alary, R. Hell, A. B. Arpat, J. C. Davidian, P. Fourcroy & P. Berthomieu: Plant Physiol., 147, 897 (2008).
30. 30) A. Maruyama-Nakashita, Y. Nakamura, A. Watanabe-Takahashi, E. Inoue, T. Yamaya & H. Takahashi: Plant J., 42, 305 (2005).
31. 31) X.-Y. Huang, D.-Y. Chao, A. Koprivova, J. Danku, M. Wirtz, S. Muller, F. J. Sandoval, H. Bauwe, S. Roje, B. Dilkes et al.: PLoS Genet., 12, e1006298 (2016).
32. 32) T. Kataoka, N. Hayashi, T. Yamaya & H. Takahashi: Plant Physiol., 136, 4198 (2004).
33. 33) A. Maruyama-Nakashita, A. Watanabe-Takahashi, E. Inoue, T. Yamaya, K. Saito & H. Takahashi: Plant Cell, 27, 1279 (2015).
34. 34) N. Yoshimoto, E. Inoue, K. Saito, T. Yamaya & H. Takahashi: Plant Physiol., 131, 1511 (2003).
35. 35) G. Liang, F. Yang & D. Yu: Plant J., 62, 1046 (2010).
36. 36) M. Awazuhara, T. Fujiwara, H. Hayashi, A. Watanabe-Takahashi, H. Takahashi & K. Saito: Physiol. Plant., 125, 95 (2005).
37. 37) H. Zuber, J. C. Davidian, G. Aubert, D. Aime, M. Belghazi, R. Lugan, D. Heintz, M. Wirtz, R. Hell, R. Thompson et al.: Plant Physiol., 154, 913 (2010).
38. 38) H. Zuber, J. C. Davidian, M. Wirtz, R. Hell, M. Belghazi, R. Thompson & K. Gallardo: BMC Plant Biol., 10, 78 (2010).
39. 39) Z. Chen, P.-X. Zhao, Z.-Q. Miao, G.-F. Qi, Z. Wang, Y. Yuan, N. Ahmad, M.-J. Cao, R. Hell, M. Wirtz et al.: Plant Physiol., 180, 593 (2019).
40. 40) H. Zhao, T. Frank, Y. Tan, C. Zhou, M. Jabnoune, A. B. Arpat, H. Cui, J. Huang, Z. He, Y. Poirier et al.: New Phytol., 211, 926 (2016).
41. 41) N. Yamaji, Y. Takemoto, T. Miyaji, N. Mitani-Ueno, K. T. Yoshida & J. F. Ma: Nature, 541, 92 (2017).
42. 42) G. Ding, G. J. Lei, N. Yamaji, K. Yokosho, N. Mitani-Ueno, S. Huang & J. F. Ma: Mol. Plant, 13, 99 (2020).
43. 43) T. Kataoka, A. Watanabe-Takahashi, N. Hayashi, M. Ohnishi, T. Mimura, P. Buchner, M. J. Hawkesford, T. Yamaya & H. Takahashi: Plant Cell, 16, 2693 (2004).
44. 44) B. Zhang, R. Pasini, H. Dan, N. Joshi, Y. H. Zhao, T. Leustek & Z. L. Zheng: Plant J., 77, 185 (2014).
45. 45) H. N. Kankipati, M. Rubio-Texeira, D. Castermans, G. Diallinas & J. M. Thevelein: J. Biol. Chem., 290, 10430 (2015).
46. 46) A. Maruyama-Nakashita, Y. Nakamura, T. Tohge, K. Saito & H. Takahashi: Plant Cell, 18, 3235 (2006).
47. 47) A. Maruyama-Nakashita: Curr. Opin. Plant Biol., 39, 144 (2017).
48. 48) H. Guo & J. R. Ecker: Curr. Opin. Plant Biol., 7, 40 (2004).
49. 49) A. Dietzen, A. Koprivova, S. J. Whitcomb, G. Langen, T. O. Jobe, R. Hoefgen & S. Kopriva: Plant Physiol., 184, 2120 (2021).
50. 50) A. Wawrzynska & A. Sirko: Plant Sci., 253, 50 (2016).
51. 51) N. Shibagaki & A. R. Grossman: J. Biol. Chem., 285, 25094 (2010).
52. 52) C. D. Grubb & S. Abel: Trends Plant Sci., 11, 89 (2006).
53. 53) B. A. Halkier & J. Gershenzon: Annu. Rev. Plant Biol., 57, 303 (2006).
54. 54) K. L. Falk, J. G. Tokuhisa & J. Gershenzon: Plant Biol., 9, 573 (2007).
55. 55) A. Maruyama-Nakashita, E. Inoue, A. Watanabe-Takahashi, T. Yamaya & H. Takahashi: Plant Physiol., 132, 597 (2003).
56. 56) V. Nikiforova, J. Freitag, S. Kempa, M. Adamik, H. Hesse & R. Hoefgen: Plant J., 33, 633 (2003).
57. 57) M. Y. Hirai & K. Saito: J. Exp. Bot., 55, 1871 (2004).
58. 58) H. Frerigmann & T. Gigolashvili: Front. Plant Sci., 5, 626 (2014).
59. 59) M. Y. Hirai, K. Sugiyama, Y. Sawada, T. Tohge, T. Obayashi, A. Suzuki, R. Araki, N. Sakurai, H. Suzuki, K. Aoki et al.: Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 104, 6478 (2007).
60. 60) I. E. Sonderby, M. Burow, H. C. Rowe, D. J. Kliebenstein & B. A. Halkier: Plant Physiol., 153, 348 (2010).
61. 61) J. L. Celenza, J. A. Quiel, G. A. Smolen, H. Merrikh, A. R. Silvestro, J. Normanly & J. Bender: Plant Physiol., 137, 253 (2005).
62. 62) T. Gigolashvili, B. Berger, H. P. Mock, C. Muller, B. Weisshaar & U. I. Flugge: Plant J., 50, 886 (2007).
63. 63) H. Frerigmann & T. Gigolashvili: Mol. Plant, 7, 814 (2014).
64. 64) J. R. Howarth, S. Parmar, P. B. Barraclough & M. J. Hawkesford: Plant Biotechnol. J., 7, 200 (2009).
65. 65) E. K. F. Chan, H. C. Rowe, J. A. Corwin, B. Joseph & D. J. Kliebenstein: PLoS Biol., 9, e1001125 (2011).
66. 66) F. Aarabi, M. Kusajima, T. Tohge, T. Konishi, T. Gigolashvili, M. Takamune, Y. Sasazaki, M. Watanabe, H. Nakashita, A. R. Fernie et al.: Sci. Adv., 2, e1601087 (2016).
67. 67) F. Schweizer, P. Fernandez-Calvo, M. Zander, M. Diez-Diaz, S. Fonseca, G. Glauser, M. G. Lewsey, J. R. Ecker, R. Solano & P. Reymond: Plant Cell, 25, 3117 (2013).
68. 68) F. Aarabi, A. Rakpenthai, R. Barahimipour, M. Gorka, S. Alseekh, Y. Zhang, M. A. Salem, F. Bruckner, N. Omranian, M. Watanabe et al.: Plant Physiol., 187, 2419 (2021).
69. 69) U. Wittstock & M. Burow: Arabidopsis Book, 8, e0134 (2010).
70. 70) A. F. N. M. Abdull Razis & N. M. Noor: Asian Pac. J. Cancer Prev., 14, 1565 (2013).
71. 71) S. Maina, G. Misinzo, G. Bakari & H.-Y. Kim: Molecules, 25, 3682 (2020).
72. 72) Z. Zhang, J. A. Ober & D. J. Kliebenstein: Plant Cell, 18, 1524 (2006).
73. 73) R. T. Nakano, M. Pislewska-Bednarek, K. Yamada, P. P. Edger, M. Miyahara, M. Kondo, C. Bottcher, M. Mori, M. Nishimura, P. Schulze-Lefert et al.: Plant J., 89, 204 (2017).
74. 74) R. Sugiyama & M. Y. Hirai: Front. Plant Sci., 10, 1008 (2019).
75. 75) L. Zhang, R. Kawaguchi, T. Morikawa-Ichinose, A. Allahham, S.-J. Kim & A. Maruyama-Nakashita: Plant Cell Physiol., 61, 803 (2020).
76. 76) R. Sugiyama, R. Li, A. Kuwahara, R. Nakabayashi, N. Sotta, T. Mori, T. Ito, N. Ohkama-Ohtsu, T. Fujiwara, K. Saito et al.: Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 118, e2017890118 (2021).
77. 77) R. Kissen & A. M. Bones: J. Biol. Chem., 284, 12057 (2009).
78. 78) T. Janowitz, I. Trompetter & M. Piotrowski: Phytochemistry, 70, 1680 (2009).
79. 79) G. Noctor, G. Queval, A. Mhamdi, S. Chaouch & C. H. Foyer: Arabidopsis Book, 9, e0142 (2011).
80. 80) A. K. Bachhawat & S. Yadav: IUBMB Life, 70, 585 (2018).
81. 81) M. Orlowski & A. Meister: Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 67, 1248 (1970).
82. 82) N. Ohkama-Ohtsu, A. Oikawa, P. Zhao, C. Xiang, K. Saito & D. J. Oliver: Plant Physiol., 148, 1603 (2008).
83. 83) B. Paulose, S. Chhikara, J. Coomey, H. I. Jung, O. Vatamaniuk & O. P. Dhankher: Plant Cell, 25, 4580 (2013).
84. 84) S. Kumar, A. Kaur, B. Chattopadhyay & A. K. Bachhawat: Biochem. J., 468, 73 (2015).
85. 85) T. Ito, T. Kitaiwa, K. Nishizono, M. Umahashi, S. Miyaji, S. Agake, K. Kuwahara, T. Yokoyama, S. Fushinobu, A. Maruyama-Nakashita et al.: Plant J., in press (2022).
86. 86) F. Geu-Flores, M. E. Moldrup, C. Bottcher, C. E. Olsen, D. Scheel & B. A. Halkier: Plant Cell, 23, 2456 (2011).
87. 87) F. Geu-Flores, M. T. Nielsen, M. Nafisi, M. E. Moldrup, C. E. Olsen, M. S. Motawia & B. A. Halkier: Nat. Chem. Biol., 5, 575 (2009).
88. 88) N. C. Joshi, A. J. Meyer, S. A. K. Bangash, Z. L. Zheng & T. Leustek: New Phytol., 221, 1387 (2019).
89. 89) T. Vernoux, R. C. Wilson, K. A. Seeley, J. P. Reichheld, S. Muroy, S. Brown, S. C. Maughan, C. S. Cobbett, M. Van Montagu, D. Inze et al.: Plant Cell, 12, 97 (2000).
90. 90) G. Courbet, K. Gallardo, G. Vigani, S. Brunel-Muguet, J. Trouverie, C. Salon & A. Ourry: J. Exp. Bot., 70, 4183 (2019).
91. 91) Q. Li, Y. Gao & A. Yang: Int. J. Mol. Sci., 21, 8926 (2020).
92. 92) A. Koprivova, M. Suter, R. O. den Camp, C. Brunold & S. Kopriva: Plant Physiol., 122, 737 (2000).
93. 93) A. Maruyama-Nakashita, Y. Nakamura, T. Yamaya & H. Takahashi: J. Exp. Bot., 55, 1843 (2004).
94. 94) M. Watanabe, Y. Chiba & M. Y. Hirai: Front. Plant Sci., 12, 643403 (2021).
95. 95) F. Aarabi, T. Naake, A. R. Fernie & R. Hoefgen: Trends Plant Sci., 25, 1227 (2020).
96. 96) G. M. Burkart & F. Brandizzi: Trends Biochem. Sci., 46, 417 (2021).
97. 97) Y. Dong, M. Silbermann, A. Speiser, I. Forieri, E. Linster, G. Poschet, A. A. Samami, M. Watanabe, C. Sticht, A. A. Teleman et al.: Nat. Commun., 8, 1 (2017).
98. 98) A. Speiser, M. Silbermann, Y. Dong, S. Haberland, V. V. Uslu, S. Wang, S. A. K. Bangash, M. Reichelt, A. J. Meyer, M. Wirtz et al.: Plant Physiol., 177, 927 (2018).
99. 99) F. G. Malinovsky, M.-L. F. Thomsen, S. J. Nintemann, L. M. Jagd, B. Bourgine, M. Burow & D. J. Kliebenstein: eLife, 6, e29353 (2017).
100. 100) H. Rouached, D. Secco, B. Arpat & Y. Poirier: BMC Plant Biol., 11, 19 (2011).
101. 101) A. Allahham, S. Kanno, L. Zhang & A. Maruyama-Nakashita: Int. J. Mol. Sci., 21, 2971 (2020).
102. 102) I. Forieri, C. Sticht, M. Reichelt, N. Gretz, M. J. Hawkesford, M. Malagoli, M. Wirtz & R. Hell: Plant Cell Environ., 40, 95 (2017).

プロダクトイノベーション

Gatewayバイナリベクターの開発  /  中川 強

Page. 538 - 543 (published date : 2022年10月1日)

概要原稿

リファレンス

Gatewayクローニングは組換え反応を利用して簡単，迅速，確実に多彩な遺伝子構築を行う技術で，多くの生物種で広く利用されている．本稿では植物ベクターへの応用について紹介する．

1. 1) 中村真也，中川　強：“Gatewayを用いた遺伝子導入マニュアル”，今本文男編，シュプリンガー・ジャパン，2009, p. 61.
2. 2) ライフテクノロジーズジャパン：“Gatewayを用いた遺伝子導入マニュアル”，今本文男編，シュプリンガー・ジャパン，2009, p. 3.
3. 3) ライフテクノロジーズジャパン：“Gatewayを用いた遺伝子導入マニュアル”，今本文男編，シュプリンガー・ジャパン，2009, p. 7.
4. 4) T. Nakagawa, T. Kurose, T. Hino, K. Tanaka, M. Kawamukai, Y. Niwa, K. Toyooka, K. Matsuoka, T. Jinbo & T. Kimura: J. Biosci. Bioeng., 104, 34 (2007).
5. 5) T. Nakagawa, T. Suzuki, S. Murata, S. Nakamura, T. Hino, K. Maeo, R. Tabata, T. Kawai, K. Tanaka, Y. Niwa et al.: Biosci. Biotechnol. Biochem., 71, 2095 (2007).
6. 6) S. Nakamura, S. Mano, Y. Tanaka, M. Ohnishi, C. Nakamori, M. Araki, T. Niwa, M. Nishimura, H. Kaminaka, T. Nakagawa et al.: Biosci. Biotechnol. Biochem., 74, 1315 (2010).
7. 7) Y. Tanaka, S. Nakamura, M. Kawamukai, N. Koizumi & T. Nakagawa: Biosci. Biotechnol. Biochem., 75, 804 (2011).
8. 8) T. Nakagawa, S. Nakamura, K. Tanaka, M. Kawamukai, T. Suzuki, K. Nakamura, T. Kimura & S. Ishiguro: Biosci. Biotechnol. Biochem., 72, 624 (2008).
9. 9) M. Aboulela, Y. Tanaka, K. Nishimura, S. Mano, T. Kimura & T. Nakagawa: Plasmid, 92, 1 (2017).
10. 10) M. Aboulela, Y. Tanaka, K. Nishimura, S. Mano, M. Nishimura, S. Ishiguro, T. Kimura & T. Nakagawa: PLoS One, 12, e0177889 (2017).
11. 11) 島根大学総合科学研究支援センター：Information of Gateway Binary Vector (Pgwb), https://shimane-u.org/nakagawa/gbv.htm
12. 12) 理研BRC実験植物開発室：植物遺伝子材料カタログ，https://epd.brc.riken.jp/ja/resource/catalog_plantm
13. 13) addgene: addgene homepage, https://www.addgene.org
14. 14) 永野幸生，飯笹英一：生物工学，93, 623 (2015).
15. 15) C. Fu, W. P. Donovan, O. Shikapwashya-Hasser, X. Ye & R. H. Cole: PLoS One, 9, e115318 (2014).
16. 16) Y. Xia, K. Li, J. Li, T. Wang, L. Gu & L. Xun: Nucleic Acids Res., 47, e15 (2019).
17. 17) 本橋 健：生物工学，96, 20 (2018).
18. 18) NBRP E.coli Strain: iVEC3株の解説及び使用方法，https://shigen.nig.ac.jp/ecoli/strain/download/pdf/strainGeneMutant/iVEC3_jp_20170706.pdf, 2017.
19. 19) D. G. Gibson, L. Young, R.-Y. Chuang, J. C. Venter, C. A. Hutchison III & H. O. Smith: Nat. Methods, 6, 343 (2009).
20. 20) B. Zhu, G. Cai, E. O. Hall & G. J. Freeman: Biotechniques, 43, 354 (2007).

農芸化学@HighSchool

雄と雌のミトコンドリアCO1を用いたカラスガイ族の交雑種の検出  /  築根 遼, 中野 律久, 菅谷 亮介

Page. 544 - 547 (published date : 2022年10月1日)

概要原稿

リファレンス

淡水二枚貝であるカラスガイ族のミトコンドリアの両性遺伝を利用し，交雑種が検出できないかを研究した．各地の雄のサンプルを用いて，精子から雄ミトコンドリアのDNAを，体細胞から雌ミトコンドリアのDNAを抽出し，CO1領域の塩基配列を決定し雌雄の系統樹を作成した．この系統樹において，雌雄で異なる種として同定された割合は約26％（5/19）であった．これらは交雑種であり，種間や属間で交雑が起きていることが実証できた．

1. 1) 佐久間幹大，鳥屋太志：日本産イシガイ類の分子系統解析．埼玉県立松山高等学校生物部，2015.
2. 2) 石川春樹，砂村遥平：両性遺伝するドブガイ類の雄ミトコンドリアの分子系統解析．埼玉県立松山高等学校生物部，2016.
3. 3) 草野侑巳，星野直樹，熊木日向：日本産ドブガイ類の種分化．埼玉県立松山高等学校生物部，2017.
4. 4) M. Lopes-Lima, A. Hattori, T. Kondo, J. Hee Lee, S. Ki Kim, A. Shirai, H. Hayashi, T. Usui, K. Sakuma, T. Toriya et al.: Mol. Phylogenet. Evol., 146, 106755 (2020).
5. 5) 白井亮久：ちりぼたん，39，25 (2008).
6. 6) A. Shirai, T. Kondo & T. Kajita: Venus, 68, 151 (2010).
7. 7) M. Soroka: Folia Biol., 56, 91 (2008).
8. 8) 田部雅昭，福原修一，長田芳和：貝類学雑誌，53, 29 (1994).

付録

和文誌編集委員  / 

Page. 0 - 0 (published date : 2022年10月1日)

概要原稿

リファレンス